Smarowanie zajmuje ważne miejsce w historii techniki od momentu wprowadzenia do sprzedaży pierwszego oleju na bazie ropy naftowej. Niemal wszystkie największe osiągnięcia współczesnej inżynierii - od pierwszego samochodu po samolot - były możliwe dzięki wysokiej jakości olejom i smarom, które zapewniają poprawną pracę i ochronę maszyn w coraz bardziej wymagających warunkach eksploatacyjnych. W ciągu ostatnich 150 lat, technologie smarowania i budowa maszyn znacznie się zmieniły. Chcąc upamiętnić historię ewolucji środków smarnych, przyjrzyjmy się kilku wydarzeniom, które miały istotny wpływ na tę branżę oraz współczesnym trendom.
Początki ery współczesnych środków smarnych
Przed wynalezieniem środków smarnych na bazie ropy naftowej większość olejów i smarów była produkowana z tłuszczów zwierzęcych i olejów roślinnych. W miarę rozwoju technologicznego i rosnącej popularności silników parowych, środki smarne pochodzenia zwierzęcego i roślinnego nie były wystarczająco skuteczne, aby zabezpieczyć ruchome części maszyn przed zużyciem.Przyszłość należała do środków smarnych produkowanych z ropy naftowej. W różnych miejscach świata, również w Polsce, powstawały pierwsze kopalnie ropy naftowej i rafinerie produkujące naftę – produkt używany najczęściej do oświetlenia. W 1853 roku Ignacy Łukasiewicz wraz z Janem Zehem uzyskali we Lwowie naftę w wyniku destylacji ropy. Po raz pierwszy Łukasiewicz zastosował ją w skonstruowanej przez siebie lampie do oświetlenia.
Jeden z pierwszych środków smarnych z ropy naftowej został wynaleziony całkiem przypadkiem. W latach 60. XIX wieku Matthew Ewing próbował pozyskać naftę w procesie destylacji próżniowej ropy, a efekty jego pracy były dalekie od oczekiwań. Ewing i jego wspólnik Hiram B. Everest zauważyli, że ich nowy olej nadaje się wprost idealnie do innego celu – smarowania maszyn.
Nie tracąc czasu, Ewing i Everest w 1866 roku założyli firmę Vacuum Oil Company, z której wywodzi się producent olejów Mobil, i rozpoczęli sprzedaż swojego produktu. Tym samym przyczynili się do powstania branży środków smarnych z ropy naftowej. Od tego czasu, ich biznes rozwijał się szybko, a Vacuum Oil oraz inni producenci skupili się na udoskonalaniu i popularyzacji swoich produktów. Na przykład, firma Vacuum Oil opracowała olej do pierwszego samochodu z silnikiem benzynowym. George Selden - wynalazca automobilu - niemal zrezygnował ze swojego wynalazku, aż wreszcie zdobył olej odporny na działanie wysokich temperatur i zapewniający odpowiednie smarowanie.
