Spółka Smartfluid, której większościowym akcjonariuszem jest Grupa Ciech, otrzymała dofinansowanie z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju na opracowanie i walidację w warunkach rzeczywistych technologii wytwarzania inteligentnych materiałów absorbujących siłę uderzenia dzięki wykorzystaniu właściwości płynów zagęszczanych ścinaniem (ang. Shear thickening fluids - STF). Nadrzędnym celem Ciech jest komercjalizacja technologii STF i uruchomienie wielkoskalowej, opłacalnej ekonomicznie produkcji materiału, będącego półproduktem dla wytwórców szeroko pojętej odzieży, elementów ochronnych i akcesoriów sportowych.
Płyn zagęszczany ścinaniem (nazywany również dylatancyjnym) to tzw. płyn nienewtonowski, w którym wartość lepkości rośnie wraz ze wzrostem wartości szybkości ścinania. Po przekroczeniu granicznego naprężenia, właściwości układu charakterystyczne dla płynu przechodzą w typowe dla ciała stałego. W wyniku uderzenia STF zmienia się z lepkiego płynu w sprężyste ciało stałe. Efektem tego zjawiska jest rozproszenie energii i zapewnienie ochrony przedmiotom lub osobom przed niszczącym strumieniem energii. Zjawisko to jest odwracalne. Po rozproszeniu energii płyn natychmiast powraca do stanu ciekłego i gotowy jest na rozproszenie energii pochodzącej z kolejnego uderzenia.
Dzięki temu produkty oparte na STF znajdują zastosowanie w wielu segmentach rynku, w których absorpcja energii jest kluczowa, a parametr elastyczności ma równie wielkie znaczenie. Jest to na przykład produkcja elementów konstrukcyjnych samochodów, kamizelek kuloodpornych, ochraniaczy sportowych czy elementów odzieży dla motocyklistów. Technologia ta może być również wykorzystywana do wibroizolacji w budownictwie.
- Zgodnie z naszą strategią na lata 2019-2021, innowacyjność ma stać się jedną z kluczowych przewag konkurencyjnych Ciech w kolejnych latach. Jej wzrost mają pobudzić inwestycje Grupy w technologiczne start-upy, współpraca z naukowcami z całego świata, crowdsourcing i rozwój własnego centrum badawczo-rozwojowego. Z jednej strony wspieramy istniejące biznesy, z drugiej szukamy nowych, ciekawych biznesów przyszłości. Inwestycję w Smartfluid, podobnie jak w spółkę Insignes Labs, rozwijającą innowacyjne wypełniacze antymikrobiotyczne stosowane do zabezpieczania materiałów, traktujemy jako rozwój nowych biznesów Grupy, które w przyszłości mogą stać się ważnymi obszarami naszej działalności biznesowej - mówi Aleksandra Janusz, Prezes Zarządu Ciech R&D.
Projekt rozwoju technologii STF otrzymał dofinansowanie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju w ramach "Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014- 2020". Ciech przeznaczy uzyskane środki, w wysokości ponad 5 mln zł, na zweryfikowanie w warunkach rzeczywistych tezy o możliwości wykorzystania STF do wielkoskalowej, opłacalnej ekonomicznie produkcji materiału, będącego półproduktem dla wytwórców szeroko pojętej odzieży, elementów ochronnych czy akcesoriów sportowych. Pozytywna weryfikacja tej tezy pozwoli na uruchomienie komercyjnej działalności polegającej na wytwarzaniu i sprzedaży materiału wykorzystującego STF.
- Dzięki wsparciu Ciech spółka Smart Fluid w toku badań przemysłowych i prac rozwojowych zaprojektuje i przetestuje linię pilotażową do produkcji materiałów ochronnych opartych na STF. W trakcie badań będziemy koncentrować się zarówno na jakości produktów, jak i na optymalizacji surowcowej procesu, tak aby produkty spółki, poza unikalnymi właściwościami, charakteryzowały też konkurencyjne ceny - mówi prof. Marcin Leonowicz ze spółki Smartfluid.
Spółkę Smartfluid, której większościowym akcjonariuszem jest Ciech, tworzą naukowcy z Politechniki Warszawskiej - m.in. prof. dr hab. inż. Mikołaj Szafran, prof. dr hab. inż. Marcin Leonowicz czy prof. dr hab. inż. Gabriel Rokicki. Udziałowcem spółki jest też Instytut Badań Stosowanych, kierowany przez prof. dr hab. inż. Janusza Lewandowskiego. Prace nad chronioną dziś patentami technologią STF rozpoczęli oni już w 2009 roku.
Ich praca została wyróżniona m.in. Złotym Medalem podczas „"2018 Taiwan Innotech Expo", srebrnym medalem podczas "46th International Exhibition of Inventions Geneva", I miejscem w konkursie "STARTtech Competition 2017", "Nagrodą Główną Prezesa Rady Ministrów w Konkursie Start-up Visa Impact’17 4.0 Economy" czy wyróżnieniem w "Konkursie Polski Produkt Przyszłości" w kategorii "Produkt Przyszłości Konsorcjum Jednostka Naukowa - Przedsiębiorca".
