Opakowanie kartonowe, butelka PET, czy butelka ze szkła - który z tych trzech rodzajów opakowań jest najlepszy dla branży napojowej jeśli kryterium wyboru będą względy środowiskowe? Odpowiedzi na to pytanie podjął się niemiecki Instytut Badań nad Energią i Środowiskiem.
Badanie zrealizowane przez instytut z siedzibą w niemieckim Heidelbergu zlecone zostało przez producenta opakowań kartonowych, koncern SIG Combibloc. Celem było przeanalizowanie wpływu na środowisko wywieranego przez szereg różnych systemów opakowań. Badanie porównywało butelki PET, butelki szklane oraz opakowania kartonowe, jako opakowania napojów bezalkoholowych. W trakcie analizy wzięto pod uwagę sposób wydobycia oraz obróbki i oczyszczania surowców wykorzystanych do wytworzenia opakowań, a także sam proces produkcji, transport, proces rozlewania napojów do opakowania, dystrybucję produktu aż do etapu sprzedaży detalicznej. Oceniano wreszcie recykling lub sposób usuwania opakowania po jego zużyciu. Przebadano też kluczowe kategorie wpływu na środowisko istotne ze względu na zużycie zasobów naturalnych - badano tu ilość zużytej energii pierwotnej i wykorzystanie natury - oraz emisję dwutlenku węgla.
Po rozpatrzeniu tych wszystkich składowych okazało się, że prymat należy się opakowaniu kartonowemu. W zestawieniu z alternatywnymi opakowaniami, te kartonowe, swój najkorzystniejszy profil środowiskowy zawdzięczają lepszym wynikom osiąganym przede wszystkim pod względem emisji dwutlenku węgla, wykorzystania zasobów paliw kopalnych i zużycia energii pierwotnej.
W przypadku najistotniejszych z rynkowego punktu widzenia, czyli opakowań o pojemności jednego litra, opakowania kartonowe generują w porównaniu z butelkami PET o 28 proc. mniej CO2, wykorzystują o 51 proc. mniej zasobów kopalnych oraz zużywają o 24 proc. mniej energii pierwotnej. Już teraz aż trzy czwarte materiałów używanych do wytworzenia opakowania kartonowego stanowią włókna drzewne, będące surowcem naturalnym, całkowicie odnawialnym i pochodzenia organicznego.
Takie samo porównacie opakowania kartonowego z butelką szklaną także wypada korzystnie dla tego pierwszego: emisja CO2 jest w jego przypadku mniejsza o 70 proc.; wykorzystanie zasobów kopalnych mniejsze o 68 proc., a zużycie energii pierwotnej mniejsze o 56 proc. Gdy analizuje się opakowania o wielkości innej niż 1 litr, to przewaga kartonu także jest zachowana, choć oczywiście zmienia się jej rozmiar. Dla mniejszych opakowań jest ona nawet jeszcze wyższa.
We wnioskach sporządzonych po badaniu zauważono, iż materiał wykorzystany do produkcji opakowania oraz jego ilość są kluczowymi czynnikami determinującymi stopień oddziaływania na środowisko na przestrzeni całego cyklu życia opakowania.
Jak przyznali badacze z instytutu odpowiedzialnego za pomiar, efektywne korzystanie z zasobów odnawialnego surowca, który ponadto podczas produkcji opakowania przetwarzany jest w dużym stopniu przy wykorzystaniu energii ze źródeł odnawialnych oraz niska waga, przyczyniają się w znacznej mierze do pozytywnych wyników, jakie kartonowe opakowanie osiąga w dziedzinie oddziaływania na środowisko.
Opakowania kartonowe wykorzystują znacznie mniej zasobów kopalnych niż butelki szklane i PET, ponieważ aż do 75 procent materiałów używanych do ich wytworzenia stanowią włókna pulpy drzewnej, czyli surowiec odnawialny. W konsekwencji w kategorii „wykorzystanie natury” opakowanie kartonowe osiąga gorsze wyniki niż formy opakowań wyprodukowane z surowców pochodzących ze źródeł kopalnych, ale w przeciwieństwie do zasobów nieodnawialnych, przy odpowiedzialnym zarządzaniu lasami ten surowiec może być dostarczany w sposób nieprzerwany.