Na Śląsku uruchomiono pierwszą w Polsce i jedną z pierwszych na świecie instalację do recyklingu zużytych opakowań, wykonanych z polistyrenu (PS), pochodzących z gospodarstw domowych. Wykorzystano innowacyjną technologię oczyszczania opakowań, co znacząco zwiększa możliwości ich recyklingu i ponownego użycia tworzywa. Jest to efekt pilotażowego programu recyklingu kubków po jogurtach, wykonanych z polistyrenu, przeprowadzonego przez grupę partnerów: DP Recykling, Danone oraz Organizację Odzysku Opakowań Rekopol. Technologia, na której bazuje instalacja, to nagrodzona innowacja zespołu naukowców z Politechniki Śląskiej.
Program recyklingu kubków po jogurtach to kolejna inicjatywa na rzecz obiegu zamkniętego opakowań, w jaką zaangażowała się grupa spółek Danone. Działania wynikają z nowej strategii zrównoważonego rozwoju "Droga pozytywnego wpływu", ale firma już od lat zachęca konsumentów, by opakowania z tworzyw sztucznych wyrzucali do żółtego kosza - dzięki temu mogą trafić do recyklingu i zyskać kolejne "życie". Danone dąży do tego by opakowania - w tym kubki po jogurtach - były w Polsce przetwarzane na szeroką skalę. Stąd sukcesywne wdrażanie rozwiązań, które przyczynią się do całościowego przejścia na model gospodarki obiegu zamkniętego w obszarze opakowań, co firma chce osiągnąć do 2030 roku.
- Do tej pory przetwarzane były odpady polistyrenowe pochodzące z naszej fabryki w Bieruniu. Teraz idziemy o krok dalej, bo program jaki uruchomiliśmy wspólnie z partnerami, obejmuje recykling pochodzących z gospodarstw domowych, opakowań po jogurtach. Tworzywa sztuczne w nich zawarte to wartościowy surowiec, który może i powinien zostać mądrze zagospodarowany - tak, aby jak najwięcej opakowań krążyło w obiegu zamkniętym. Zamierzamy zaprezentować tę ideę całej branży mlecznej i mam nadzieję połączyć siły w przyszłości - mówi Marek Sumiła, dyrektor zarządzający Danone i Żywiec Zdrój.
Surowiec wykorzystany nawet 10-krotnie
Polistyren, dzięki właściwemu doborowi procesów technologicznych, może być poddany przeróbce aż 10-krotnie bez utraty właściwości fizycznych i chemicznych, zaś w porównaniu do innych surowców charakteryzuje się niższą temperaturą topnienia, a co za tym idzie, pozostawia dużo mniejszy ślad węglowy. Związane z tym zmniejszone zużycie energii (nawet o 30% w porównaniu do procesów recyklingu innych tworzyw sztucznych, jak np. PP czy PET) to wymierna korzyść ekologiczna i ekonomiczna. Efektem procesu recyklingu jest regranulat, który charakteryzuje się szerokim spektrum zastosowań w procesach wtrysku i wytłaczania. Dzięki odpowiedniej selekcji i kontroli pozyskanych tworzyw sztucznych, w procesie odzysku i regranulacji powstają produkty, które można modyfikować, nadając im różnorodne właściwości oraz kolory, między innymi: doniczki, tacki rozsadowe, opakowania ochronne, kołpaki samochodowe, uchwyty narzędzi budowlanych, pianka podłogowa, listwy przypodłogowe, ramki samochodowe itp.
- Odpowiednie przygotowanie i przeprowadzenie cyklu przetwórczego, obejmujące rozdrobnienie, mycie, dekontaminację powierzchniową, flotację (metoda oczyszczania), suszenie i regranulację (proces rozdrobienia), sprawia, że tworzywo sztuczne jest w pełni przetwarzalne i może zostać ponownie wykorzystane w dalszej produkcji. Polistyren jest jednym z tych surowców, które bardzo dobrze nadają się do recyklingu, tym bardziej warto wykorzystać jego potencjał - tłumaczy Łukasz Wiśniewski z firmy DP Recykling, która zbudowała instalację, wykorzystującą innowacyjną technologię oczyszczania opakowań, stworzoną przez zespół naukowców z Politechniki Śląskiej.
Nauka i biznes łączą siły
Naukowcy z Politechniki Śląskiej: dr inż. Piotr Sakiewicz i dr hab. inż. Krzysztof Piotrowski, prof. PŚ, opracowali unikalną technologię dekontaminacji powierzchniowej odpadów polimerowych. Wraz z zespołem składającym się z dra inż. Józefa Obera, dra hab. inż. Klaudiusza Gołombka, prof. PŚ, mgr inż. Joanny Mścicheckiej oraz mgra inż. Mateusza Lisa, w ramach prac przedwdrożeniowych, dostosowali ją do dekontaminacji i doczyszczania szczególnej kompozycji zanieczyszczeń znajdujących się na postkonsumenckich opakowaniach z polistyrenu. Technologia ta jest rozwiązaniem opracowanym w ramach projektu Ministerstwa Edukacji i Nauki "Inkubator Innowacyjności 4.0", finansowanym ze środków europejskich w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020. Innowacja została wyróżniona prestiżową nagrodą INTARG Platinum Award, a ostatnio zdobyła także Platynową Nagrodę na XV Międzynarodowych Targach Wynalazków i Innowacji INTARG 2022.
Unikalne w skali kraju rozwiązanie wykorzystuje zintegrowane ze sobą metody z zakresu inżynierii chemicznej i procesowej oraz rozwiązania aparaturowe, wykorzystujące właściwości fizyczne oraz chemiczne materiałów. Powiązanie ze sobą rozwiązań procesowych i konstrukcyjnych pozwala na osiągnięcie efektu synergii i otrzymanie lepszych jakościowo, a przede wszystkim kwalifikowanych produktów odzysku z polistyrenu. Zastosowanie technologii dekontaminacji znacząco przyspiesza proces oczyszczania poużytkowych kubków (m.in. z zaschniętych zabrudzeń).
- Technologia dekontaminacji powierzchniowej odpadów polimerowych z zanieczyszczeń różnomateriałowych, umożliwia wytwarzanie surowca o znacząco lepszej jakości. Zastosowane rozwiązanie technologiczno-aparaturowe umożliwia uzyskanie tworzyw charakteryzujących się lepszymi właściwościami materiałowymi i wyższą czystością niż tworzywa wytwarzane dotąd w oparciu o klasyczne technologie odzysku/recyklingu. To wszystko znacząco wpływa na wydajność procesu i redukcję całościowego zużycia energii - mówi współtwórca rozwiązania dr inż. Piotr Sakiewicz.
