W maju 2015 roku weszła w życie dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/720 wprowadzająca zmiany w zaleceniach dotyczących zmniejszenia zużycia lekkich plastikowych toreb na zakupy. Zgodnie z dyrektywą państwa członkowskie zobowiązane zostały do podjęcia działań mających na celu trwałe ograniczenie zużycia lekkich toreb na zakupy z tworzywa sztucznego.Dyrektywy unijne przewidują dwa możliwe warianty wprowadzenia przepisów przez państwa członkowskie. Pierwszym z nich jest przyjęcie środków zapewniających, aby do dnia 31 grudnia 2019 roku roczny poziom zużycia nie przekraczał 90 lekkich plastikowych toreb na zakupy, a do dnia 31 grudnia 2025 roku 40 takich toreb w przeliczeniu na osobę. Możliwe jest też określenie podobnych celów wyrażonych w wadze.
Drugim sposobem jest przyjęcie instrumentów zapewniających, aby do dnia 31 grudnia 2018 roku lekkie plastikowe torby na zakupy nie były oferowane za darmo w punktach sprzedaży towarów lub produktów, chyba że wdrożone zostaną równie skuteczne instrumenty.
Według definicji lekka torba na zakupy z tworzywa sztucznego to torba na zakupy, z uchwytami lub bez, wykonana z tworzywa sztucznego, która jest oferowane konsumentom w punktach sprzedaży towarów lub produktów o grubości materiału poniżej 50 mikrometrów. Popularnie nazywana jest foliówką, bądź reklamówką.
Odróżnia się też bardzo lekkie plastikowe torby na zakupy o grubości materiału poniżej 15 mikrometrów, które są używane do pakowania żywności ze względów higienicznych i żywności sprzedawanej luzem (warzywa, owoce, mięso, ryby itp.) i mogą być wyłączone z tych środków.
W Polsce 11 września 2017 roku podkomisja nadzwyczajna rozpatrzyła rządowy projekt wprowadzający zmiany do ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi. Planuje się przyjęcie instrumentów zapewniających, aby lekkie torby na zakupy z tworzywa sztucznego nie były oferowane za darmo w punktach sprzedaży towarów lub produktów.
Każda reklamówka objęta będzie opłatą recyklingową w wysokości 0,20 zł za sztukę. Stawka opłaty recyklingowej będzie ustalana w drodze rozporządzenia, maksymalnie opłata ta może wynosić 1zł. Pobrana opłata recyklingowa będzie stanowiła dochód budżetu państwa.
W Polsce już w latach 2009 - 2010 duża część sklepów wycofała się z bezpłatnego wydawania toreb z tworzywa sztucznego, wprowadzając opłatę za ich wydanie. Opłata recyklingowa w praktyce zwiększy cenę torebki, która już teraz wynosi najczęściej 10 do 30 gr.
Polski Związek Przetwórców Tworzyw Sztucznych zwraca uwagę, że dane dotyczące zużycia torebek foliowych, które były podstawą do wprowadzenia przepisów w UE nie są reprezentatywne, są nieaktualne, a także nie zawierają danych z rynku polskiego. Według szacunków PZPTS obejmujących 20 % rynku detalicznego w Polsce zużycie lekkich torebek foliowych na osobę nie przekraczało w 2014 roku 150 szt. na osobę, czyli niewiele przekracza cel UE wynoszący 90 sztuk/osobę na koniec roku 2019.
Z kolei stowarzyszenie PlasticsEurope proponowało, aby w tekście ustawy znalazł się zapis, określający całkowite przeznaczenie wpływów z opłaty recyklingowej na wsparcie zagospodarowania odpadów torebek, a szczególności systemów zbiórki i recyklingu odpadów tworzyw sztucznych, w tym plastikowych torebek. W ten sposób, poza skuteczną redukcją zużycia torebek, która będzie konsekwencją wyższej opłaty za torebki, osiągnięty zostałby drugi cel dyrektywy – zwiększenie korzystnego dla środowiska zagospodarowania tych odpadów. Niestety uwaga została odrzucona.
Projekt zawiera datę wprowadzenia opłaty od 1 stycznia 2018 roku, czyli o rok szybciej od pierwotnego projektu i wytycznych unijnych.
Krytycznie do przyspieszonego terminu wprowadzania przepisów odniosły się organizacje branżowe. Zwracają one uwagę, że wprowadzenie przepisów niesie nałożenie dodatkowych obowiązków ewidencyjnych i sprawozdawczych. Nowa nowe regulacje zmienią popyt na torebki foliowe, a to dla wielu przedsiębiorców oznacza konieczność opracowania nowej strategii działania, czy wręcz zmiany profilu produkcji.
