Powoli wzrasta światowa konsumpcja i produkcja TDI. W naszym kraju producentem tego produktu jest Grupa Ciech i należąca do niej spółka Zachem.
TDI, czyli toluenodiizocyjanian stosuje się głównie do wytwarzania miękkich pianek poliuretanowych, elastomerów i wyrobów poliuretanowych. Za 80 proc. światowego zużycia TDI odpowiadają pianki, które później znajdują zastosowanie w produkcji mebli, wyposażenia samochodów, wykładzin podłogowych, materaców i opakowań.
Wielkość globalnego rynku TDI to w tej chwili ok. 1,6 mln ton i według prognoz rynek ten ma jeszcze rosnąć, w ujęciu średniorocznym o 5,2 proc. aż do 2015 r. i w tempie 3,5 proc. przez kolejnych pięć lat.
Same zdolności wytwórcze światowych producentów TDI wynoszą natomiast 2,1 mln ton. Z tej ilości aż 55 proc. przypada na Azję, przy czym aż 23 proc. na same tylko Chiny. Dalsze miejsce na liście producentów przypadają na firmy ulokowane w Europie (26 proc.) i obydwu Amerykach (20 proc.).
Największymi światowymi producentami TDI są BASF, Bayer oraz japoński koncern Mitsui, posiadający odpowiednio 30 proc., 21 proc. oraz 13 proc. światowych zdolności wytwórczych. W najbliższym czasie planowane są też dalsze istotne zwiększenia mocy wytwórczych w Europie. O swoich planach poinformował Borsodchem, który ma powiększyć te zdolności o 200 ton rocznie i Bayer, który do 2014 r. podniesie wytwarzanie TDI o 100 tys. ton.
Jeśli wszelkie optymistyczne scenariusze się spełnią to w ciągu następnych dwóch latach globalne moce produkcyjne mogą wzrosnąć nawet do ok. 3 mln ton, a udział Azji przekroczyć 60 proc. Gdyby tak się stało to podaż TDI znacznie przewyższy popyt, co skutkować będzie ogromną rywalizacją wśród producentów. Polski Zachem na mapie producentów zajmuje miejsce w środku stawki. Rocznie wytwarza 75 tys. ton i jest piątym producentem na naszym kontynencie.
Należy zwrócić uwagę, że dynamiki popytu na TDI zależne są od rodzaju rynków docelowych. W Europie zdecydowanie najważniejszymi branżami dla zbytu TDI są przemysł meblowy i samochodowy, ale już w samej Europie Zachodniej dominują elastomery, kleje i farby. W najbliższych latach w zakresie tych wymienionych europejskich przemysłów można spodziewać się tempa wzrostu zużycia TDI rzędu 2 proc. Związane jest to z trendami poprawy jakości życia realizowanymi poprzez coraz szersze stosowanie pianek miękkich w meblach.
W zakresie pianek dla motoryzacji sytuacja może być bardziej zróżnicowana w zależności od regionu i stosownie do stopnia nasycenia rynku samochodów. W Europie Zachodniej spodziewany jest wzrost popytu na poziomie 3,5 proc. rocznie, natomiast w Europie Wschodniej aż o 6,8 proc. W tym ostatnim przypadku wielkość rynku jest jednak stosunkowo mała.
Jak wspomniano Ciech poprzez Zachem jest piątym producentem TDI w Europie. Udział Grupy w globalnym rynku produktu wynosi 4 proc. Około 50 proc. produkcji kierowane jest na rynek Polski. Rynek krajowy TDI szacowany jest na poziomie około 45 tys. ton.
Mówiąc o perspektywach dla krajowego rynku TDI sama Grupa Ciech wskazuje na istnienie wielu szans. Zalicza do nich choćby popyt na samochody i meble, do produkcji których wykorzystuje się toluenodiizocyjanian.
Z kolei zagrożenia dla utrzymania pozycji na rynku to zdaniem Ciechu silny złoty obniżający konkurencyjność cenową produktów na rynkach zagranicznych, niestabilność cen surowców petrochemicznych wykorzystywanych przez firmę oraz wspomniany już planowany wzrost światowych mocy wytwórczych, co zrodzi presję na spadek cen.
Ciech S.A.
Soda kalcynowana, sól warzona, środki ochrony roślin, pianki poliuretanowe, krzemiany sodu i potasu, opakowania szklane
Polska