Jak dobrać koła do wózków transportowych?

Szukając kół lub zestawów kołowych, często zastanawiamy się jaki model wybrać i jakiej wielkości. Duża ilość i różnorodność wymagań powoduje, że nie zawsze wiemy jak to zrobić, a to właśnie od właściwego doboru uzależnione jest bezpieczeństwo, komfort i okres ich użytkowania.

Przed przystąpieniem do doboru należy przeanalizować następujące parametry:

• rodzaj podłoża - dobór niewłaściwego koła spowoduje przyspieszone zużycie bieżni koła lub/oraz zniszczy podłożę, po którym się ono porusza,
• warunki pracy - niewłaściwy dobór zestawu kołowego spowoduje np. jego korozję,
• maksymalne obciążenie wózka oraz rodzaj ładunku (stały, ciekły) - nieodpowiedni dobór spowoduje przyspieszone zużycie, bądź problemy z jego obsługą,
• wymagana manewrowość - zaniedbanie tej kwestii utrudni operowanie wózkiem.

Proces wyboru odpowiedniego zestawu kołowego można podzielić na trzy główne etapy:

I. Identyfikacja odpowiedniego do podłoża i środowiska pracy modelu koła (rys.1)

Odnośnie środowiska pracy należy ustalić, czy materiały wchodzące w skład zestawu kołowego są dostosowane do środowiska pracy. Najistotniejszymi czynnikami w tym zakresie będą: właściwości chemiczne środowiska, temperatura, wilgotność.

II. Kolejnym etapem jest obliczenie obciążenia przypadającego na jedno koło (wyznaczonego w poprzednim etapie modelu koła) i zestawienie go z obciążeniem dynamicznym/statycznym oraz obciążalnością toczną. Na tej podstawie zostanie określona średnica koła.

Na początku należy rozróżnić obciążenie statyczne od dynamicznego, ponieważ na tym polu często dochodzi do nieporozumień.

Obciążenie statyczne to maksymalne obciążenie stacjonarne (w bezruchu), jakie może wytrzymać koło bez jakichkolwiek stałych deformacji obniżających jego trwałość. Koło zamocowane na rzadko używanym sprzęcie i zazwyczaj pozostające w tej samej pozycji jest traktowane jako obiekt podlegający obciążeniu statycznemu.

Wielkość obciążenia dynamicznego koła jest definiowana jako wartość obciążenia maksymalnego przenoszonego przez koło zgodnie z ISO 22883:2004 i UNI EN 12532:2001. Obciążenie to wyznacza się na podstawie testów, przy stałej prędkości 1,1 m/s, w trakcie których koło musi pokonać 500 przeszkód różnego rodzaju.

Reasumując, poprawny dobór zestawu kołowego dla większości wózków transportowych musi być przeprowadzony w oparciu o obciążenie dynamiczne, a nie statyczne. Wartość obciążenia dynamicznego powinna być jasno przedstawiona w karcie katalogowej zestawu kołowego.

Obciążalność toczna z kolei, to wartość maksymalnego obciążenia koła umożliwiającego swobodną obsługę wózka czterokołowego przez jednego operatora. Zastosowana do jej wyznaczenia siła pociągowa równa 200N jest zgodna z międzynarodowymi standardami pracy i jest postrzegana, jako granica siły pociągowej operatora przy pracy ciągłej.