Analizy GUS i PARP wskazują, że odsetek polskich firm, które wdrażały innowacje wzrósł z 31,2% w latach 2018-2020 do 79,6% w 2021 roku. W ostatnich latach obserwujemy zatem ogromny wzrost inwestycji w innowacyjność. W latach 2019-2021 aktywność innowacyjną wykazało 26,3% przedsiębiorstw przemysłowych oraz 22,2% przedsiębiorstw usługowych.
Przedsiębiorcy działają na co dzień w otoczeniu, które cały czas podlega zmianom. Ewoluują oczekiwania i potrzeby klientów, dostępne technologie czy regulacje prawne. Modyfikacje te powodują powstawanie nowych możliwości w zakresie usług i produktów oraz pojawianie się nowych rynków. W zmieniającym się otoczeniu rozwijać się muszą również przedsiębiorstwa, dostosowując swoją ofertę do oczekiwań rynku, jak też śledząc (a nawet wyprzedzając) wyłaniające się trendy. Nieczęsto zdarza się, aby jeden, początkowy pomysł wystarczył do odniesienia wieloletniego sukcesu rynkowego. Niezbędne są więc nowe idee i rozwiązania.
O tym jak wprowadzać nowe pomysły i innowacje oraz w jaki sposób finansować nowatorskie pomysły z dostępnych funduszy publicznych, rozmawiamy z dr hab. Magdaleną Zabochnicką, profesor Politechniki Częstochowskiej.
Pani profesor, naukowo zajmuje się pani innowacyjnymi technologiami służącymi poprawie jakości środowiska naturalnego. Na co dzień współpracuje pani również z przedsiębiorcami, którzy chcieliby prowadzić prace badawczo-rozwojowe, lecz nie wiedzą, jak ten proces rozpocząć oraz nie mają doświadczenia w pozyskiwaniu środków na działania B+R.
Tak, to prawda, naukowo zajmuję się innowacyjnymi rozwiązaniami środowiskowymi, w tym w zakresie odnawialnych źródeł energii. Staram się poszukiwać, badać i rozwijać te procesy, które wpisują się w gospodarkę i biogospodarkę o obiegu zamkniętym, by docelowo służyły środowisku, gospodarce i społeczeństwu.
Jestem też wynalazczynią, dlatego doskonale znam i rozumiem proces od momentu powstania pomysłu, przez opracowanie nowego wynalazku, dalej wybór sposobu ochrony własności intelektualnej, aż po ostatni i najważniejszy etap, czyli wdrożenie pomysłu jako gotowego produktu lub usługi do praktyki gospodarczej. Jako wynalazczyni jestem współautorką patentów, które dotyczą m.in. sposobów biologicznego oczyszczania ścieków przemysłowych, produkcji biomasy oraz otrzymywania biotworzyw, gdzie z tych ostatnich mamy złożonych aż 10 zgłoszeń patentowych i jedno zgłoszenie europejskie. Jestem też współautorką prawa ochronnego na wzór użytkowy. Zatem sprawami ochrony własności intelektualnej nowych rozwiązań, jak i wzorów przemysłowych mam okazję zajmować się na co dzień.
W swojej pracy spotykam się z sytuacją, że przedsiębiorcy często nie wiedzą, czy i w jaki sposób mogą sfinansować nowatorskie pomysły z dostępnych funduszy publicznych, aby dokonać transformacji i wejść na rynek z ulepszonymi lub nowymi produktami albo usługami, które zostały opracowane dzięki pracom badawczo-rozwojowym.
Jest pani ekspertką w Innovation Coach. Co to za projekt?
Oficjalnie, Innovation Coach to II ścieżka Instrumentu STEP Sprawdzimy Twój Eksperymentalny Pomysł na Projekt realizowanego przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej w partnerstwie z Instytutem Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauk (IPPT PAN). Projekt skierowany jest do przedsiębiorców, którzy chcieliby prowadzić prace badawczo-rozwojowe, ale nie wiedzą, jak ten proces rozpocząć oraz nie mają doświadczenia w pozyskiwaniu środków na działania B+R+I.
Mniej oficjalnie, Innovation Coach pomaga tym przedsiębiorcom, którzy obserwując szybko zmieniający się rynek, dostrzegają potrzebę rozwoju firmy, ale nie wiedzą, jak ten proces rozpocząć. Projekt skierowany jest do przedsiębiorców, którzy chcą prowadzić działalność badawczo-rozwojową, inwestować w innowacje oraz korzystać ze wsparcia z Funduszy Europejskich, ale mają niewielkie doświadczenie w tym obszarze (lub nie mają go wcale).
Dr hab. Magdalena Zabochnicka, prof. Politechniki Częstochowskiej
