W którą stronę idą opakowania?
Pożądane są opakowania, które oferują rozwiązania typu „od zamrażarki do mikrofali”, takie które mają możliwość głębokiego mrożenia i/lub schładzania szokowego, a także możliwość napełniania na gorąco. Rozwojowe są opakowania, które umożliwiają proces sterylizacji/pasteryzacji; rośnie segment systemów opakowań barierowych. Zaletami sztywnych opakowań tworzywowych są zaś wygoda użycia, niska masa, odporność na wstrząsy i zapewnienie dłuższych terminów przydatności do spożycia zapakowanej żywności. Popularne stały się polimery o wyższym poziomie MFR, które zapewniają lepszą płynność i szybsze przetwórstwo. Jednocześnie w segmencie opakowań spożywczych rosną wymagania związane z kontaktem z żywnością. Pojawiają się opakowania, które mają lepsze właściwości sensoryczne. Standardy związane z np. niskimi poziomami OML/SML, brakiem ftalanów, brakiem lub niskim poziomem substancji NIAS, są już niemal koniecznością. Zaobserwować można również znaczny postęp w obszarze aktywnych opakowań, które mogą kontrolować środowisko, jakie panuje w ich wnętrzu w celu maksymalnego wydłużenia trwałości produktu, co pozwoli na ograniczenie marnotrawstwa żywności. Wskaźniki świeżości żywności, aktywne mierniki temperatury, inteligentne etykiety wyposażone w chipy i nalepki RFID, to tylko niektóre przykłady tego typu nowoczesnych rozwiązań. W dalszej przyszłości biosensory wykrywające bakterie i wirusy umożliwią zapewnienie dobrej jakości i bezpieczeństwa żywności przy równoczesnym zmniejszeniu poziomu jej strat. Branża tworzyw sztucznych nieustannie wprowadza innowacje mające na celu zmniejszenie ilości tworzywa w opakowaniach bez pogarszania ich trwałości i wytrzymałości. Dziesięć lat temu opakowanie z tworzywa sztucznego było średnio o 28% cięższe niż dzisiaj, a różnica ta dla niektórych zastosowań jest jeszcze większa. Wzrost popularności zakupów zdalnych realizowanych za pośrednictwem internetu zmienia zapotrzebowanie notowane na rynku opakowań. Pojawiła się nowa kategoria opakowań pośrednich – opakowania wykorzystywane w transporcie ze sklepu do klienta. Najczęściej są to opakowania z kartonu lub opakowania foliowe. Dalszy wzrost udziału kanału internetowego w sprzedaży detalicznej będzie powodować przesunięcie wag dla różnych funkcji opakowań. Na znaczeniu może stracić funkcja reklamowa, gdyż nie będzie już ważne jak opakowanie prezentuje się na półce; zyskiwać powinna za to funkcja ochronna i transportowa.
Najnowsze badania naukowe dają nadzieję, że w najbliższej przyszłości nienadające się do recyklingu tworzywa sztuczne będą mogły być poddawane procesowi depolimeryzacji, w efekcie którego powstaną surowce, z których można otrzymać ponownie tworzywa pierwotne. Agencja Markets and Markets prognozuje pozytywny wpływ pandemii koronawirusa na rynek opakowaniowy. Wzrosnąć on ma z 909,2 mld dolarów na koniec 2019 r. do nawet 1,012 bln dolarów w 2021 r.
W opakowaniach trendy zmieniają się rokrocznie, ale istnieją również takie, które zyskują ponadczasową popularność. Będą się one zmieniać w zakresie materiałowym, designu jak i samej konstrukcji. Redukcja ilości tworzywa, skupienie się na opakowaniach monomateriałowych, aby ułatwić ich recykling, zastąpienie plastiku przez surowce odnawialne – na takie trendy wskazuje się obecnie w przemyśle opakowaniowym.
Rynek opakowań podlega nieustannej ewolucji we wszystkich kierunkach: pojawiają się nowe maszyny i materiały do ich produkcji, nowe wzornictwo, powstaje coraz więcej opakowań inteligentnych, których funkcje wykraczają poza typowe zadania ochrony produktu. Również koronawirus wpłynął na sposób myślenia o opakowaniach – wiele firm dodawało elementy, które miały zapewnić bezpieczeństwo fizyczne i komfort psychiczny klientom. Sam klient ma dzisiaj coraz wyższe wymagania w stosunku do produktów. Wcześniej skupiał się on głównie na tym, czy nie były testowane na zwierzętach i nie przyczyniają się do powiększenia dziury ozonowej. Obecnie interesuje go także kwestia uczciwego handlu, drogi, jaką wyrób pokonuje od wyprodukowania do chwili dostarczenia go konsumentowi, czy jego ślad węglowy. Sukces, jaki tworzywa sztuczne odniosły na rynku opakowań, to nie efekt szczęśliwego przypadku. Opakowania z tworzyw nie tylko zapewniają konsumentom najwyższą jakość za najniższą cenę, ale są również lżejsze, bardziej wytrzymałe, elastyczne, bardziej bezpieczne i higieniczne, a także bardziej innowacyjne, niż jakikolwiek inny materiał. Opakowania z tworzyw sztucznych stanowią wartość nawet po zakończeniu użytkowania.
Marta Lenartowicz-Klik
