19 czerwca w Centrum Prasowym PAP odbyła się premiera najnowszego raportu Polskiego Paktu Plastikowego pt. "RECYKLATY. Jak zwiększyć dostępność recyklatów z tworzyw sztucznych wysokiej jakości w Polsce? Rola i zadania dla interesariuszy.” Raport podkreśla potrzebę redukcji wykorzystania surowców pierwotnych w sektorze opakowań, promując stosowanie recyklatów jako kluczowego rozwiązania w tym obszarze. Zwiększenie udziału surowców wtórnych w opakowaniach do 25% do końca 2025 roku to jeden z głównych celów Polskiego Paktu Plastikowego.
Mimo znacznego wzrostu udziału recyklatów w opakowaniach Firm Członkowskich Paktu od początku funkcjonowania inicjatywy, osiągnięcie celu na 2025 rok staje coraz trudniejsze w realiach polskiego rynku. Raport nie tylko identyfikuje te wyzwania, ale także przedstawia konkretne działania, które muszą podjąć poszczególni interesariusze, aby gospodarka obiegu zamkniętego w zakresie opakowań w Polsce stała się faktem.
Wykorzystanie recyklatów jednym z głównych kierunków działań w strategii zamykania obiegu opakowań z tworzyw sztucznych
Choć dotychczas działania w tym zakresie były dobrowolne, to w myśl zapisów Dyrektywy SUP, firmy wprowadzające do obrotu butelki na napoje jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, których głównym składnikiem jest PET, muszą zapewnić udział recyklatów na poziomie 25% od 2025 roku i 30% recyklatów od 2030 roku. Jeszcze ambitniejsze cele dla wszystkich opakowań z tworzyw sztucznych zaproponowano w projekcie unijnego Rozporządzenia PPWR. Nadchodzące wyzwania legislacyjne są potwierdzeniem, że wykorzystanie recyklatów w opakowaniach jest jednym z kluczowych kierunków działania w strategii zamykania obiegu opakowań z tworzyw sztucznych. To niezbędna zmiana w obliczu rosnącej produkcji pierwotnych tworzyw sztucznych.
Współpraca przedstawicieli wszystkich etapów łańcucha wartości opakowań z tworzyw sztucznych kluczem do zwiększenia dostępności dobrej jakości recyklatów
Zwiększenie dostępności wysokiej jakości recyklatów na polskim rynku wymaga zaangażowania wszystkich uczestników łańcucha wartości. Każdy z ich przedstawicieli – od dostawców surowców i producentów opakowań, poprzez konsumentów po firmy zarządzające odpadami i recyklerów – ma kluczową rolę do odegrania. Współpraca i koordynacja wspólnych wysiłków są niezbędne, aby stworzyć model, który będzie zarówno wartościowy dla środowiska, jak i opłacalny biznesowo. Tylko dzięki zintegrowanym działaniom możliwe jest osiągnięcie celów wyznaczonych przez nowe regulacje i sprostanie wyzwaniom związanym z rosnącą produkcją pierwotnych tworzyw sztucznych.
Prawo, technologia i jakość - fundamenty ekosystemu potrzebnego do wdrożenia strategii wzrostu udziału recyklatów w opakowaniach
Skuteczna strategia wzrostu udziału recyklatów w opakowaniach wymaga odpowiedniego ekosystemu, integrującego prawo, technologię i jakość. Kluczowym elementem jest doskonalenie systemu prawnego w Polsce, w tym wprowadzenie nowej wersji rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP) z mechanizmem ekomodulacji wspierającym ekoprojektowanie. Wprowadzenie efektywnego systemu oznakowania opakowań poprawi selektywną zbiórkę a tym samym jakość recyklatów. Niezbędne są także innowacyjne rozwiązania technologiczne, które zwiększą dostępność wysokiej jakości recyklatów, pokonując obecne bariery techniczne i technologiczne instalacji do sortowania oraz przetwarzania. W zwiększaniu dostępności do recyklatów istotnym czynnikiem jest ich certyfikacja i kontrola bezpieczeństwa, szczególnie w recyklatach do kontaktu z żywnością. Aktywne uczestnictwo w procesach legislacyjnych i współpraca z podmiotami na rynku krajowym i zagranicznym są kluczowe dla rozwoju rynku recyklatów.
To dopiero początek działań
Raport to tylko pierwszy krok na drodze do osiągnięcia jednego z sześciu celów strategicznych Polskiego Paktu Plastikowego, jakim jest zwiększenie udziału surowców wtórnych w opakowaniach do 25% do końca 2025 roku. Kontynuacja działań wymaga opracowania kierunkowych strategii i ścisłej współpracy w ramach platformy, jaką tworzy Pakt razem z 75 firmami członkowskimi, członkami wspierającymi oraz przedstawicielami Rady Ekspertów.
- Dzisiejsza premiera zamyka pewien cykl prac w ramach naszej inicjatywy. Mamy już narzędzia dotyczące wszystkich kluczowych elementów, składających się na wizję zamykania obiegu opakowań z tworzyw sztucznych. Nasza strategia i proponowane do niej narzędzia pozwalają firmom członkowskim w efektywny sposób przygotować się na nadchodzące ambitne zmiany regulacyjne, a nawet je wyprzedzać, budując pozycję liderów na rynku. To też element budowania konkurencyjności na przyszłość - mówi Małgorzata Greszta, Partnerka Zarządzająca CSR Consulting oraz Inicjatorka Polskiego Paktu Plastikowego.
Raport powstał dzięki współpracy przedstawicieli firm Członkowskich Polskiego Paktu Plastikowego oraz Ekspertów Paktu, zrzeszonych w Grupie Roboczej ds. recyklatów w opakowaniach. Należały do niej takie organizacje i firmy jak: Alpla Polska, Carrefour Polska, Grupa Spółek Danone w Polsce, Ecowipes, Jeronimo Martins Polska, Jokey Poland, Korporacja KGL, The Lorenz Bahlsen Snack-World, Lidl Polska, Nestle Polska, Paccor Polska, PreZero, Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego, Polski Związek Przetwórców Tworzyw Sztucznych, Rekopol Organizacja Odzysku Opakowań, Stena Recycling, Fabryka Farb i Lakierów Śnieżka.
