W środę, 28 czerwca odbyła się konferencja prasowa Stowarzyszenia “Polski Recykling”, na której zaprezentowano wyniki raportu PwC „Wpływ braku regulacji Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta na branżę recyklingu tworzyw sztucznych”.
Celem raportu jest rozpoznanie oraz przedstawienie kluczowych problemów i kosztów związanych z procesem przetwarzania odpadów tworzyw sztucznych oraz odpadów opakowaniowych tworzyw sztucznych pochodzących z gospodarstw domowych w zakładach recyklingu w Polsce, jak również zobrazowanie sytuacji oraz potencjału polskiej branży recyklingu.
Szymon Dziak-Czekan, prezes Stowarzyszenia “Polski Recykling”, przedstawiając najważniejsze wyniki raportu zwrócił uwagę na wzrost kosztów przetwarzania odpadów, co w połączeniu z niskimi stawkami opłat wnoszonych przez producentów opakowań blokuje rozwój branży recyklingu.
- W 2022 r. wzrost kosztów recyklingu tworzyw sztucznych wyniósł prawie 50 proc. - z 2 tys. zł za tonę do 3230 zł za tonę - poinformował prezes "Polskiego Recyklingu". - Dane te w zestawieniu ze stawkami podmiotów wprowadzających opakowania na rynek pokazują, że branża nie jest w stanie się rozwijać, nie jest w stanie przetwarzać 2-3 krotnie więcej odpadów z tworzyw sztucznych, a nie ma impulsu w postaci ROP, który mógłby te koszty zniwelować - wyjaśniał Szymon Dziak-Czekan.
Zdaniem Anny Larrson, dyrektor Reloop Europa, Polska znacznie odbiega od krajów UE pod względem kosztów ponoszonych przez producentów opakowań. - Z nieoficjalnych informacji z rynku wynika, że co prawda wzrosły one z poziomu ok. 5 euro do ok. 20-30 euro. Natomiast na tle opłat jakie wpłacali producenci w innych krajach europejskich, to poziom ten daleko odbiega od poziomów finansowania jaki producenci muszą zagwarantować w innych krajach. Dlatego też reforma systemu ROP w Polsce jest bardzo potrzebna i do wdrożenia jak najszybciej - tłumaczyłą Anna Larsson.
Prezes Stowarzyszenia „Polski Recykling” przypomniał, że do 2023 r. Polska powinna dostosować wysokość kosztów netto zgodnie z dyrektywą unijną na zbiórkę, sortowanie, przetwarzanie i recykling. - Mieliśmy czas do 5 lipca 2020 r. żeby zaimplementować przepisy ROP. Minęły już dwa lata i w zasadzie pojawił się projekt ustawy, ale w najbliższej perspektywie trudno sobie wyobrazić, że ROP wejdzie w życie. Liczymy, że rząd dotrzyma obietnic, że rozszerzona odpowiedzialność producentów wejdzie w życie od 1 stycznia 2023 r. - powiedział Dziak-Czekan.
Fot. Stowarzyszenie "Polski Recykling"
Według obliczeń Stowarzyszenia „Polski Recykling”, aby zapewnić prawidłowe i pełne funkcjonowanie systemu gospodarki odpadami w Polsce, firmy wprowadzające produkty w opakowaniach na rynek powinny – w ramach rozszerzonej odpowiedzialności producentów – wnosić rocznie od 5 do 13 mld zł.
Według analizy przeprowadzonej przez PwC, zastosowanie w Polsce stawek ze schematu czeskiego (tj. 500 zł/Mg, czyli ok. 100 EUR/Mg) nie wystarczyłoby na pokrycie kosztów netto, o których mowa w art. 8a dyrektywy UE w sprawie odpadów.
Zdaniem autorów raportu należy do 2023 roku dostosować wysokość kosztów netto, zgodnie z art. 8a dyrektywy unijnej, do specyfiki polskiej gospodarki. Należy usprawnić udrożnianie systemu recyklingu w Polsce m.in. poprzez radykalny wzrost stawek dla podmiotów wprowadzających, którzy w głównej mierze powinni pokryć lukę inwestycyjną.
Należy również złagodzić dodatkowe obostrzenia nałożone na recyklerów wprowadzone w 2017 r. i 2018 r. Do głównych barier utrudniających funkcjonowanie branży recyklingowej zaliczono jakość odpadów wykorzystywanych do procesu recyklingu i cenę recyklatu w porównaniu z tworzywem pierwotnym.
Raport postuluje też wprowadzenie zachęt podatkowych zmierzających do obniżenia kosztów produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu.
