Recykling raz w tygodniu i w sklepie, w którym robimy średnie zakupy. To właśnie z taką częstotliwością i w takich miejscach Polacy chcieliby zwracać puste opakowania w ramach systemu kaucyjnego. Między innymi te wnioski płyną z najnowszego badania, które zostało przeprowadzone w lutym 2024 roku. Na co jeszcze w ramach działania planowanego w Polsce systemu kaucyjnego wskazywali polscy konsumenci?
Na początku przyszłego roku w Polsce ruszy system kaucyjny. Będzie on polegał na zapłaceniu niewielkiej kwoty kaucji w momencie zakupu napoju w butelce plastikowej, butelce szklanej wielokrotnego użytku oraz puszce i odzyskaniu jej podczas zwrotu do punktu zbiórki. Aby system działał efektywnie, wymaga on przygotowania dobrze zaprojektowanej infrastruktury, czyli punktów zbiórki. Dlatego K+Research by Insight Lab na zlecenie Tomra Collection zrealizowało badanie, które zbiera potrzeby i oczekiwania polskich konsumentów co do preferowanych form zwrotów opakowań w naszym kraju.
- Wyniki tego badania mówią dużo o potrzebach polskich konsumentów, czyli osób, które będą kluczowymi odbiorcami systemu kaucyjnego. Wskazali oni kilka najważniejszych dla nich aspektów, które usprawniłyby proces zbiórki. I to jest wartościowa dawka wiedzy dla sklepów przygotowujących punkty zbiórki, kluczowych elementów projektowania efektywnego systemu kaucyjnego. Między innymi to od jego kształtu zależą poziomy zwrotów opakowań napojowych nadających się do recyklingu. Powinien być on dla konsumentów wygodny i motywujący - mówi Konrad Robak, managing director w Tomra Collection Polska.
Recykling przy okazji cotygodniowych zakupów
Cotygodniowe zakupy w dyskontach spożywczych są dla Polaków zwyczajem. I właśnie taka regularność najbardziej odpowiadałaby im w oddawaniu pustych opakowań w ramach systemu kaucyjnego. 42% uczestników badania zadeklarowało, że planuje regularnie, co najmniej raz w tygodniu, zwracać opakowania do sklepów. Nieco mniejsza grupa badanych, bo 31%, preferowałaby oddawać je częściej, kilka razy w tygodniu. Te wyniki wiążą się z preferencją miejsca do zwracania opakowań. 34% uczestników badania zadeklarowało, że wybraliby sklep, w którym robią większość zakupów spożywczych. Innymi preferowanymi warunkami są bliskość sklepu od ich domu (29%) lub obecność recyklomatu (26%).
Jeśli chodzi o konkretny, preferowany rodzaj sklepu, znaczna część badanych, aż 76%, wskazała średniej wielkości sklepy, czyli dyskonty. To właśnie do nich Polacy najczęściej udają się na cotygodniowe zakupy. Na dalszych pozycjach znalazły się hipermarket, supermarket lub mały, lokalny sklep (odpowiednio 33%, 32% i 31%).
- Wyniki jasno pokazują, że pragniemy wygody. Chcielibyśmy przygotowywać się do recyklingu i odpowiednio go planować. O tym świadczy chociażby chęć oddawania pustych opakowań przy okazji średnich lub większych zakupów. Niemniej jednak równie istotne są punkty zbiórki w sklepach o mniejszej powierzchni, które odpowiadają lokalnym potrzebom. Im większa liczba punktów zbiórki, tym większa powszechność systemu kaucyjnego i wygoda zwrotu opakowań, a na tym konsumentom zależy najbardziej - dodaje Konrad Robak.
Docenimy sprawność urządzeń do recyklingu
Na wybór sklepu, do którego Polacy chętniej udadzą się na zakupy, wpłynie dodatkowy argument, czyli możliwość wygodnego i bezproblemowego zwrócenia pustych opakowań nadających się do recyklingu. W przypadku sklepów, które wybiorą zbiórkę automatyczną, czyli recyklomaty, uczestnicy badania będą oczekiwali przede wszystkim sprawności tych urządzeń (60%) i opcji zwrotu różnych rodzajów opakowań jednocześnie (50%), czyli jednorazowych butelek PET, puszek oraz butelek szklanych zwrotnych.
To, co okazało się niezwykle istotne dla projektowania punktów zbiórki, to przede wszystkim odpowiednie umiejscowienie urządzenia. Według respondentów, powinno ono stać w dobrze widocznym miejscu, niedaleko wejścia do sklepu. Równie ważne są oznaczenia i instrukcje korzystania z niego. Respondenci także na tym samym poziomie (około 30%) wskazywali potrzebę dodatkowych pojemników w pobliżu, do których mogliby wrzucić inne odpady, odrzucone przez recyklomat.
- Polacy mają bardzo podobne oczekiwania do tych, którymi podzielili się mieszkańcy innych krajów europejskich w zeszłorocznym badaniu dotyczącym nawyków zakupowych po pojawieniu się systemu kaucyjnego. Konsumenci chcą recyklingu i dobrze odnajdują się w nowej rzeczywistości zakupowej. Prawie wszyscy uczestnicy tamtego badania, bo aż 93%, zwracają co najmniej 90% kupowanych opakowań objętych kaucją - dodaje Konrad Robak.
Badanie zostało zrealizowane w lutym 2024 roku na próbie ponad 1000 pełnoletnich mieszkańców Polski metodą CAWI (ankieta internetowa). Założono kwoty na płeć, wiek, wielkość miejscowości oraz województwo. Szczegóły raportu można znaleźć pod tym linkiem: BADANIE Polacy czekają na system kaucyjny (tomra.com)
