"Czystość Plus" - zmiany w systemie gospodarki odpadami

"Czystość Plus" - zmiany w…

Wiceminister klimatu Jacek Ozdoba przedstawił wczoraj propozycje resortu w zakresie zmian w systemie gospodarki odpadami. Program nazywa się “Czystość Plus”. 

Wśród zmian zapowiedzianych w środę przez przedstawiciela resortu znalazła się między innymi propozycja zwolnienia z obowiązku ustanowienia zabezpieczenia roszczeń dla odpadów magazynowanych selektywnie i przyjętych do procesu recyklingu przez posiadacza odpadów prowadzącego proces recyklingu. 

Ponadto nowe przepisy przewidywać będą możliwość złożenia zażalenia na postanowienie komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej w zakresie spełnienia wymagań ochrony przeciwpożarowej, aby umożliwić przedsiębiorcom usuniecie braków stwierdzonych podczas kontroli i dalsze prowadzenie działalności.

- Ta branża jest niezwykle potrzebna, szczególnie jeżeli chodzi rozszerzoną odpowiedzialność producenta i obieg zamknięty - przypomniał Ozdoba. Dodał również, że wspomniane zabezpieczenia nie będą już wymagane, gdyż dla recyklerów tworzywa sztuczne czyli surowiec wykorzystywany w ich działalności, stanowi wymierną wartość.

- Od wielu miesięcy postulowaliśmy do Ministerstwa o złagodzenie tych przepisów dla zakładów recyklingu. Większość odpadów, które przyjmujemy do zakładów mają wartość dodatnią i są dla nas surowcem do produkcji. Ustanowienie dodatkowych zabezpieczeń dla naszej branży było krzywdzące i nieadekwatne do zagrożenia. Bez recyklingu branża gospodarki odpadami nie będzie rozwijać się zgodnie z GOZ, dlatego popieramy zapowiedzi ministra, jednak z obowiązku powinny być zwolnione jedynie firmy recyklingowe - komentuje propozycje ministerstwa Szymon Dziak-Czekan - prezes Stowarzyszenia "Polski Recykling".

Celem ustanowienia takiego zabezpieczenia roszczeń miało być pokrycie kosztów wykonania zastępczego, które mogłyby powstać w związku z nieprawidłowościami w gospodarowaniu odpadami. Owe "nieprawidłowości" to najczęściej pożary składowisk odpadów. Branża recyklerów od dawna głośno protestowała przeciwko łączeniu jej z patologiami dotyczącymi utylizacji śmieci. Jej przedstawiciele wielokrotnie przypominali rządzącym, że odpady tworzyw to surowiec, który może z powodzeniem wrócić do obiegu.  

Minister Ozdoba zapowiedział zwiększenie kar finansowych w kodeksie wykroczeń za śmiecenie do kwoty 5000 zł oraz zwiększenia odpowiedzialności karnej (do 8 lat pozbawienia wolności) za porzucanie odpadów niebezpiecznych.

- Chcemy zaostrzyć kary za nieodpowiednie postępowanie z odpadami. Chodzi m.in. o porzucanie ich na terenach publicznych, tj. drogach, placach czy terenach zielonych. Podwyższone kary, wraz z udoskonalonymi metodami identyfikowania sprawców, pozwolą na ograniczenie tego typu negatywnych zachowań - podkreślił Jacek Ozdoba.

Ministerstwo proponuje również zwiększenie stawki za odbiór odpadów dla nieruchomości niezamieszkałych oraz możliwość indywidualnego rozliczania mieszkańców z opłaty śmieciowej (bez odpowiedzialności zbiorowej). Jak poinformował minister, gmina, która zapewni samodzielnie lub we współpracy z właścicielem nieruchomości możliwości techniczne identyfikacji, który lokal w budynku wielorodzinnym segreguje odpady, a który nie, będzie mogła zastosować znacznie bardziej sprawiedliwe rozliczanie opłat wg lokali, a nie wg całego właściciela nieruchomości

Jak zauważył minister Ozdoba najbardziej medialną propozycją stanie się prawdopodobnie zmiana sposobu selektywnej zbiórki odpadów z 5 frakcji na 3. Jego zdaniem powrót do segregacji odpadów na 3 frakcje będzie ułatwieniem dla mieszkańców. - Łatwiej segregować w domu jeśli są 3 kubły zamiast pięciu - powiedział Ozdoba, przyznając zarazem, że ewentualna zmiana sposobu segregacji będzie musiała zostać zaakceptowana przez ministerstwo. Będzie to uwarunkowane osiągnięciem przez gminę odpowiednich poziomów recyklingu i selektywnej zbiórki.

Podczas konferencji prasowej zaprezentowano również propozycję utrzymania metodologii obliczania poziomów recyklingu przez gminy, obowiązującej w 2019 roku. Zdaniem ministra Ozdoby pozwoli to na oszczędzenie poważnych kwot przez gminy. 

Z kolei określenie stopniowych racjonalnych poziomów recyklingu dla gmin ma uchronić samorządy przed „terapią szokową”. Prawo wspólnotowe ureguluje nową metodę obliczania recyklingu i ponownego użycia względem ogólnej masy wytwarzanych odpadów dopiero w 2025 r. ustanawiając poziom na 55%. Obecnie gminy osiągają wg tej metody poziom ok. 20%, dlatego już od 2021 r. obowiązywać będzie nowa metoda, a poziomy będą sukcesywnie i stopniowo rosnąć (2021 - 25%, 2022 - 30%, 2023 - 35%, 2024 - 45%) do wymaganego na 2025 r. poziomu 55%.

JL

Zdjęcie: Ministerstwo Klimatu