Gospodarka o Obiegu Zamkniętym (GOZ), czy też gospodarka cyrkularna to temat, o którym coraz więcej się mówi. Brakuje jednak konkretnych wskazówek, co należy zmienić, aby biznes włączył się w realizacje założeń tej idei. Instytut Innowacyjna Gospodarka przygotował raport „W kierunku gospodarki cyrkularnej – rekomendacje rozwoju i implementacji praktycznych rozwiązań dla biznesu”, który pokazuje konkretne rozwiązania przybliżające osiągnięcie tego celu. Podczas debaty towarzyszącej publikacji raportu, Paweł Herman ze Stena Recycling zaprezentował, w jaki sposób optymalizacja obiegu odpadów może przekonać biznes do Gospodarki Obiegu Zamkniętego. Raport został przygotowany i przedstawiony po półrocznym cyklu spotkań przedstawicieli organizacji pozarządowych i branżowych, izb gospodarczych, przedsiębiorstw, uczelni i władz publicznych. Jego prezentacji towarzyszył panel dyskusyjny z reprezentantami biznesu.
Firmy dzieliły się swoimi doświadczeniami z zakresu przeciwdziałania marnotrawieniu żywności, zwiększania poziomu recyklingu i odzysku opakowań oraz elektroodpadów. Poruszono też kwestię budowania modeli finansowania inwestycji infrastrukturalnych, wspierających GOZ przy pomocy partnerstwa publiczno-prywatnego. Podkreślono także, że gospodarka odpadami jest najprostszą drogą do wdrażania przez firmy cyrkularnego modelu prowadzenia działalności.
- W niektórych firmach gospodarowanie odpadami jest dużym obciążeniem. Optymalizacja procesów związanych z tym obszarem, w duchu zrównoważonego rozwoju, może przekonać firmę do wdrożenia modelu cyrkularnego w całym przedsiębiorstwie. Aby było to możliwe trzeba spojrzeć na proces obiegu odpadów całościowo, od momentu zaprojektowania produktu aż po jego recykling – mówił Paweł Herman, ekspert Stena Recycling.
- W dzisiejszych czasach nie jest sztuką stworzyć nowy produkt. Wyzwaniem są rodzaje i ilość odpadów wytwarzanych w procesie produkcji oraz możliwość poddania produktu powtórnemu przetworzeniu w jak najwyższym stopniu. Do tego dochodzą: sortowanie u źródła, efektywna logistyka wewnętrzna i transport odpadów. Jednak, aby zmiana modelu biznesowego na cyrkularny była opłacalna dla firm, musi być większa świadomość społeczna, a nie tylko zmiany w środowisku przedsiębiorców - przekonywał Paweł Herman.
Dlatego pierwszym krokiem w optymalizacji procesu gospodarowania odpadami powinno być projektowanie dla recyklingu. Uwzględnienie już na etapie powstawania produktu tego jak połączone będą jego poszczególne elementy i czy łatwo będzie można je rozdzielić oraz przetworzyć. To może zredukować późniejsze koszty, zmniejszyć ilość odpadów i ułatwić odzysk.
Ten proces już się rozpoczął - konsumenci doceniają zrównoważone działania biznesu. Jak wskazują badania Stena Recycling (2017) aż 69% mieszkańców Polski chciałoby aby ich ulubione produkty były zaprojektowane i wytworzone według idei GOZ. Podobnie jest z gotowością do zmiany ulubionego produktu na taki, który wyprodukowano zgodnie ze zrównoważonymi zasadami – deklaruje ją 65% respondentów. Jednak, aby deklaracje mogły przełożyć się na konkretne wybory, konieczna jest edukacja społeczeństwa i pokazywanie gospodarki cyrkularnej w szerszej perspektywie.
Zdaniem Pawła Hermana zmianie powinno ulec również prawo. Właściwa legislacja, która uporządkowałaby dotychczasowe przepisy i przestawiła całą gospodarkę na nowe tory. W dzisiejszych czasach prawo nie zawsze nadąża za tym, co proponuje gospodarka cyrkularna, a przez to opóźnia jej wdrażanie. To kolejny ważny czynnik. Bez tych dwóch elementów, świadomego społeczeństwa i sprzyjającemu GOZ prawa, wysiłki biznesu mogą okazać się nietrwałe.
