Tegoroczna edycja kongresu Envicon, który odbył się w dn. 10-11 października w Poznaniu, była rekordowa pod względem ilości zgłoszonych uczestników - w dwudniowych obradach wzięło udział ok. 700 gości, a wśród prelegentów znaleźli się między innymi przedstawiciele Komisji Europejskiej, Ministerstwa Środowiska czy Ministerstwa Energii. W formule kongresu znalazły się w tym roku nowe elementy, m.in. sesje Energetyka i Ochrona powietrza wraz z konferencją "Niska emisja - poważny problem" czy Forum RIPOK. Szczególnie interesującym wątkiem była kwestia gospodarki o obiegu zamkniętym, która bezpośrednio dotyczy również branży tworzyw sztucznych. Pierwszego dnia kongresu przedstawiciele Klubu Rzymskiego zaprezentowali premierę raportu nt. gospodarki o obiegu zamkniętym dla Polski i Czech, natomiast szczegółowo zagadnienie to było omawiane w drugim dniu podczas seminarium "Polska droga do gospodarki o obiegu zamkniętym", zorganizowanego przez Europejskie Biuro Ochrony Środowiska (EEB).
Seminarium rozpoczęło się od prezentacji Andersa Wijkmana (Klub Rzymski) dotyczącej korzyści społecznych dla Polski płynących z wdrożenia gospodarki o obiegu zamkniętym. Punktem wyjścia prelekcji była diagnoza obecnych megatrendów: zmian klimatu i wzrostu liczebności ludzkości, w tym klasy średniej, oraz spodziewanych ich konsekwencji - migracji, niedostatku, niedoboru surowców. Dlatego też, zdaniem Wijkmana, konieczne jest ponowne przemyślenie zużycia surowców i przejście do gospodarki cyrkularnej. Wymaga to przede wszystkim zmiany filozofii - propagowania tzw. sharing economy, zorientowania na usługi, a nie towary, pogłębiania efektywności surowcowej i przedłużania żywotności produktów, wzbogacenia zasady 3R (Reduce, Reuse, Recycle) o kolejne elementy. Efektem będzie obniżenie kosztów, emisji oraz uzyskanie nowych cennych elementów łańcucha wartości. Wymieniając korzyści, jakie wynikałyby dla Polski z wdrożenia gospodarki cyrkularnej Wijkman zaprezentował wyliczenia, z których wynika, iż - w zależności od przyjętego scenariusza - zmniejszenie emisji mogłoby sięgnąć blisko 70 proc., zaś bilans handlowy poprawiłby się o parę punktów proc.
Ciekawe wątki zostały poruszone podczas dyskusji panelowej z udziałem Andersa Wijkmana, Jacka Schindlera (Uniwersytet Wrocławski), Mirosława Bachorza (Ekoefektywność), Andrzeja Grzyba (Parlament Europejski), Małgorzaty Gołębiewskiej (Komisja Europejska), Magdy Gosk (Ministerstwo Środowiska) oraz Łukasza Sosnowskiego (Ministerstwo Rozwoju).
Małgorzata Gołębiewska omówiła historię prac nad GOZ w Komisji Europejskiej oraz zaprezentowała obecny etap postępowania. Podkreśliła, iż projekty działań niezgodnych z ideą gospodarki o obiegu zamkniętym nie będą mogły liczyć na finansowanie z UE.
Z kolei Andrzej Grzyb zrelacjonował debaty prowadzone w PE, podkreślając szczególnie emocjonalne zaangażowanie europosłów we wdrożenie prośrodowiskowych rozwiązań. Grzyb zauważył, iż w czasie prac w PE dostrzeżono problem nierównomiernego rozwoju państw członkowskich w zakresie ochrony środowiska. Odnosząc się do problemy odpadów, Grzyb zauważył, iż w Polsce nie ma miejsca na kolejne spalarnie śmieci.
Magda Gosk z Ministerstwa Środowiska podkreśliła, iż w pracach resortu przyjmuje się perspektywę traktującą odpady jako surowce. MŚ zmierza do ciągłego podnoszenia standardów zbiórki oraz - jak podkreśliła Gosk, nie traktuje spalania odpadów jako rozwiązanie optymalne.
Przedstawiciel Ministerstwa Rozwoju, Łukasz Sosnowski, nakreślił obecnie prowadzone prace nad GOZ w ramach Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju. Zgodnie z przyjętym harmonogramem prac jesienią odbędzie się pierwsze spotkanie wieloresortowego zespołu, który ma przygotować polską mapę drogową dotyczącą gospodarki o obiegu zamkniętym.
Jak zauważył Mirosław Bachorz, wyznaczane cele, np. w zakresie recyklingu, należy rozpatrywać w kontekście problemów, które mają być dzięki nim rozwiązane, tj. wymienionych uprzednio światowych megatrendów.
Jacek Schindler wskazał na efekt modernizacyjny gospodarki o obiegu zamkniętym oraz na konieczność przedefiniowania wielu tradycyjnych pojęć, jak np. wolność gospodarcza. Wiąże się to np. z koniecznością wprowadzenia zmian na etapie projektowania produktów, aby mogły one znaleźć właściwe miejsce w cyklu GOZ.
Dyskusję zamknął Anders Wijkman, który zgodził się z Schindlerem w zakresie modernizacyjnego aspektu GOZ, podkreślając jednocześnie bardzo istotną rolę nowych technologii dla rozwoju nowego modelu gospodarki.
Dalsza część seminarium poświęcona była prezentacji dobrych praktyk rozwijających gospodarkę o obiegu zamkniętym, budowaniu mapy drogowej GOZ oraz próbom odpowiedzi na pytanie o dalsze kroki w sprawie wdrażania gospodarki o obiegu zamkniętym w Polsce.
