O wyrobach zawierających dodatki przyspieszające oksydegradację i możliwości ich certyfikacji na znak ekologiczny "E" rozmawiamy z dr Edytą Gibas z Instytutu Inżynierii Materiałów Polimerowych i Barwników.
Wśród wyrobów z tworzyw termoplastycznych, które mogą uzyskać znak ekologiczny "E", znajdują się także wyroby oksydegradowalne. Jak należy rozumieć to pojęcie?
Oksydegradacja zdefiniowana została jako degradacja tworzyw polimerowych zachodząca w naturalnym środowisku w obecności tlenu i przyspieszana przez światło ultrafioletowe i temperaturę (foto- i termodegradacja). Produktem końcowym rozpadu jest ditlenek węgla, woda i biomasa. Utlenione fragmenty łańcucha polimeru są przyswajane przez mikroorganizmy znajdujące się w środowisku (biodegradacja).
Tworzywo oksydegradowalne to tworzywo termoplastyczne z dodatkiem (1-5 proc. wag.) prodegradanta (kompleksu lub soli metali o zmiennej wartościowości, najczęściej: Fe3+, Mn2+ czy Co2+) katalizującego utleniającą degradację termoplastu.
Jeśli chodzi o znak ekologiczny "E", to wymagania dotyczą wyrobów wytwarzanych dowolnymi technikami przetwórstwa z dodatkiem prodegradantów, przykładowo jako folia opakowaniowa, w tym do pakowania żywności, folia do ściółkowania, worki na odpady, torby marketowe, opakowania sztywne i pozostałe wyroby opakowaniowe, co do których istnieje uzasadnione przypuszczenie, że ich odpad nie zostanie ponownie przetworzony z braku takiej możliwości, bądź z uwagi na wysokie prawdopodobieństwo zaistnienia zjawiska samoistnego bądź spowodowanego działalnością człowieka (np. odpady o wielkości mniejszej niż otwory bębna sortującego - do 7 cm, odpady łatwo ulegające rozprowadzeniu przez wodę i wiatr oraz odpady wielomateriałowe) przemieszczenia się odpadu poza strefę kontroli jego deponowania.
Na jakiej podstawie wyroby oksydegradowalne zostały uznane za spełniające kryteria pozwalające na przyznawanie znaku ekologicznego "E"? Czy podejmując decyzję w tej sprawie IIMPiB konsultował się z ekspertami zewnętrznymi?
Kryteria precyzują, jakie informacje i oświadczenia zobowiązany jest dostarczyć klient jednostce certyfikującej. Jest to między innymi informacja, z jakiego tworzywa wykonano dany wyrób, oświadczenie o nieobecności w wyrobie produktów biobójczych oraz wyszczególnionych na liście priorytetowej substancji REACH, oświadczenie o obecności stabilizatorów UV, absorberów UV, HALS oraz dodatków o podwójnym zastosowaniu (dual use additive) w przypadku folii i materiałów polimerowych przeznaczonych do bezpośredniego kontaktu z żywnością, a także informacja o przeznaczeniu wyrobu i deklarowanym czasie użytkowania wyrobu z dodatkiem prodegradanta).
