21-22 listopada 2023 r. w Hotelu Diament w Zabrzu odbyło się wyjątkowe spotkanie branży chemicznej organizowane przez Polską Izbę Przemysłu Chemicznego (PIPC) – IV Techco Forum. Zakres tematyczny tegorocznej edycji skupiony był wokół zagadnień środowiskowych i energetycznych, a także związanych z nimi wyzwań technologicznych i regulacyjnych.
W odróżnieniu do poprzednich edycji, w tegorocznej agendzie znalazło się kilka innowacji. Były to m.in. dwa szkolenia regulacyjne – jedno dotyczące dyrektyw w zakresie ochrony powietrza, gleby i wody czy odpadów opakowaniowych i ekoprojektowania, a także drugie w zakresie regulacji energetyczno-klimatycznych. Pierwszy dzień konferencji zakończył warsztat poświęcony opracowywanemu przez Polską Izbę Przemysłu Chemicznego dokumentu prezentującego ścieżkę transformacji polskiej branży chemicznej na podstawie założeń europejskiego dokumentu Transition Pathway for the Chemical Industry.
Tegoroczne Techco Forum stanowiło doskonałą płaszczyznę do wymiany doświadczeń pomiędzy uczestnikami i prelegentami. W panelach dyskusyjnych i rozmowach eksperckich uczestniczyli przedstawiciele różnych firm i organizacji reprezentujących branżę chemiczną, a także środowisko naukowe, prawnicze czy organy unijne.
Program IV edycji Techco Forum był niezwykle obszerny i zawierał wystąpienia skupione wokół zagadnień takich jak zrównoważony rozwój, gospodarka obiegu zamkniętego, recykling chemiczny czy perspektywy wykorzystania wodoru i atomu w przemyśle. W trakcie wydarzenia zorganizowano dziesięć prezentacji eksperckich, cztery panele dyskusyjne, dwa szkolenia oraz Nadzwyczajne Posiedzenie Komisji PIPC nt. ścieżki transformacji polskiej branży chemicznej. Pierwszego dnia Forum odbyło się również wręczenie certyfikatów Ramowego Systemu Zarządzania Responsible Care.
Zrównoważoność w biznesie
Po oficjalnym otwarciu wydarzenia przez Prezesa Zarządu PIPC, dr inż. Tomasza Zielińskiego, nastąpiła prezentacja wprowadzająca wygłoszona przez Małgorzatę Gresztę, Sustainability Advisor, Managing Partner, z firmy CSR Consulting pt. „Zrównoważoność w biznesie”. Podczas wystąpienia podkreślono, jak ważne jest zainteresowanie biznesu zrównoważonym rozwojem i natychmiastowe wdrożenie odpowiednich działań w celu ochrony środowiska. Kolejnym punktem agendy był panel dyskusyjny zatytułowany „Chemia dla Planety - zrównoważoność w praktyce”. Eksperci - Małgorzata Greszta, Sustainability Advisor, Managing Partner, z firmy CSR Consulting; dr hab. Joanna Kulczycka, prof. nadzw. AGH, Prodziekan ds. Współpracy i Rozwoju Wydziału Zarządzania, Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie; Grzegorz Semerjak, Dyrektor Technologii i Rozwoju, ORLEN Południe oraz dr inż. Tomasz Zieliński, Prezes Zarządu, Polska Izba Przemysłu Chemicznego, dyskutowali m.in. o konkretnych przykładach działań podejmowanych przez firmy na rzecz zrównoważonego rozwoju, neutralności klimatycznej i zrównoważonych surowców w biznesie przyszłości czy konieczności implementacji w biznesie polityk i regulacji UE. Rozmowę poprowadziła Agnieszka Łyczak-Szymczyk, Sustainability Manager, BASF Polska.
Po panelu uczestnicy mieli okazję wysłuchać wystąpienia przedstawiciela Komisji Europejskiej, Henrika Laursena na temat przewidywań, wyzwań i szans odnośnie do nadchodzącego, 2024 roku, widzianych z perspektywy Komisji Europejskiej.
Następnie odbył się panel dyskusyjny pt. „Na drodze zmian - teraźniejszość i przyszłość branży chemicznej” moderowany przez Aleksandra Śniegockiego, Prezesa Zarządu Instytutu Reform. Uczestnicy panelu – dr inż. Arkadiusz Majoch, Dyrektor, Biuro Badań i Rozwoju Petrochemii i Rafinerii Przyszłości, ORLEN; Erik Strückmüller, Regional Development Manager, Central Eastern Europe, LANXESS i Piotr Szkoda, Head of Business, Energy Industry Poland, ABB Polska, wymienili doświadczenia na temat obecnego stanu rynku chemicznego i wyzwań, jakie stoją przed branżą, a także możliwych sposobach implementacji unijnych polityk i dyrektyw klimatycznych.
Chemia dla planety
Po krótkiej przerwie odbyła się prezentacja Dorothee Arns, Dyrektor Generalnej, Europejskiego Stowarzyszenia Dystrybutorów Chemicznych (FECC), rozpoczynająca cykl rozmów pod hasłem „Chemia dla planety”. Tematem wystąpienia były „Chemiczne łańcuchy wartości w Europie – dziś i jutro”. Prelegentka zwróciła uwagę na fakt, że cały światowy przemysł uzależniony jest od chemikaliów, a 95% tego, co nas otacza, istnieje dzięki chemii.
Następnie, w ramach kolejnego wystąpienia, Tomasz Radomski, CEO & Head of Sales w Atos Polska odniósł się do kwestii zrównoważonego rozwoju w kontekście walki o konkurencyjność. W opinii eksperta wyścig w walce o konkurencyjność w ramach zrównoważonego rozwoju już się odbył, a każda firma, na miarę swoich możliwości, starała się wziąć w nim udział.
Kolejnym punktem agendy była rozmowa ekspercka zatytułowana „Możliwości rozwoju recyklingu chemicznego – regulacje, biznes, perspektyw”. W dyskusji moderowanej przez Klaudię Kleps, Koordynator Pionu Rzecznictwa i Legislacji, Senior Ekspert w Polskiej Izbie Przemysłu Chemicznego, uczestniczyli przedstawiciele BASF Polska: dr inż. Anna Zalewska, Advocacy Manager i Damian Danielewicz, Młodszy Specjalista ds. Rozwoju Klienta, a także Annick Meerschman, Innovation Director, Cefic. Eksperci skupili się przede wszystkim na omówieniu zagadnień związanych z możliwością rozwoju recyklingu chemicznego, odpowiedniej segregacji odpadów, jak również zaprezentowaniu założeń projektu ChemCycling autorstwa BASF.
Na zakończenie tej części konferencji, jak co roku, odbyło się wręczenie certyfikatów Ramowego Systemu Zarządzania Responsible Care - programu nadzorowanego przez Polską Izbę Przemysłu Chemicznego. Laureatami zostały firmy: Azelis Poland, BASF Polska, Donauchem, Fosfan, IMCD, Novol, Orlen i Orlen Południe. Certyfikaty odebrali obecni na Techco Forum: Renata Bugiel, Prezes Zarządu, Azelis Poland; Anna Zalewska, Advocacy Manager, BASF Polska; Adam Tworkowski, Dyrektor Biura Ochrony Środowiska, Orlen oraz Marcin Rej, Prezes Zarządu, ORLEN Południe.
Zmiany legislacyjne w przemyśle chemicznym w 2024 - szkolenie
Po zakończeniu części konferencyjnej zorganizowane zostało szkolenie pt. „Zielone regulacje w 2024 roku. Przegląd wybranych zmian dla branży chemicznej” przygotowane przez Agnieszkę Skorupińską, Partner, Head of Environmental Law & ESG Practice w Kancelarii Rymarz Zdort Maruta. Najważniejsze omówione regulacje dotyczyły: Powietrza – dyrektywa ws. emisji przemysłowych, rewizja dyrektywy ws. ochrony powietrza; Ziemi – inicjatywa zdrowe gleby, monitorowanie gleb i identyfikacja terenów zanieczyszczonych; Wody – zmiany kluczowych dyrektyw unijnych oraz zmiana prawodawstwa krajowego, Blue Deal; Opakowań i odpadów opakowaniowych – status prac nad rozporządzeniem PPWR oraz Ekoprojektowania – nowe wymagania dla zrównoważonych produktów przemysłu chemicznego.
Transition Pathway for the Polish Chemical Industry
Pierwszy dzień konferencji zwieńczyło Nadzwyczajne Posiedzenie Komisji PIPC, podczas którego odbyła się dyskusja nad ścieżką transformacji polskiej branży chemicznej - Transition Pathway for the Polish Chemical Industry. Prezentację, zawierającą omówienie 21 obszarów strategicznych Transition Pathway, w imieniu Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego, wygłosił Szymon Domagalski, Radca ds. Regulacji. Spojrzeniem na priorytety na Transition Pathway podzieliła się także firma BASF.
Zrównoważony rozwój, GOZ i nowoczesne technologie
Drugi dzień IV edycji Techco Forum rozpoczął się od prezentacji Katarzyny Marczuk-Pieńkowskiej, Counsel z Kancelarii Dentons, która omówiła stan bieżący regulacji w zakresie Strategii ds. Zrównoważonych Chemikaliów (CSS), w tym m.in. najważniejsze zmiany w zrewidowanej wersji rozporządzenia w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania (CLP), pierwsze refleksje po pierwszym etapie konsultacji w zakresie PFAS czy skomentowała stan prac Komisji Europejskiej nad rewizją REACH. Kolejne wystąpienia skupione były wokół przedstawienia inicjatyw wspierających zrównoważony rozwój. Łukasz Kordon, Business Manager, Evonik, dokonał pierwszej oficjalnej prezentacji w Polsce założeń Evonik Circular Economy Program. Następnie Martyna Jankiewicz reprezentująca Fundację Prozon zaprezentowała nowy autorski Program Re-Electro 4 Life. To istotny projekt w obszarze zużytego sprzętu, którego głównym celem jest wdrożenie modelu biznesowego Re-Use. Ostatnie wystąpienie tej części poświęcone było przedstawieniu narzędzia integrującego produkcję i inne rozwiązania technologiczne, które pozwala mierzyć efektywność i zużycie zasobów. To propozycja firm technologicznych wspierająca osiąganie celów zrównoważonego rozwoju z wykorzystaniem przemysłu 4.0. O tym rozwiązaniu mówili Alicja Strzemieczna, Sales Director, Central Eastern Europe, Advantech Europe i Wojciech Puch, Sales Director, Atos Polska.
Energetyka i klimat
W ramach części poświęconej energetyce, uczestnicy konferencji mieli okazję wysłuchać jednego panelu dyskusyjnego i dwóch prezentacji eksperckich. Pierwszym z wystąpień była dyskusja zatytułowana „Trzy skróty na drodze realizacji celów energetyczno-klimatycznych: EU ETS,CBAM, CCUS - wyzwania, rozwiązania, otoczenie regulacyjne”. W rozmowie udział wzięli Renata Auchimik, Ekspert w Zespole Regulacji, Orlen; Piotr Mikusek, Menadżer ds. Regulacji Energetycznych, Grupa Azoty oraz Maciej Pyrka, Zastępca Kierownika Zespołu Strategii, Analiz i Aukcji, KOBiZE. Moderatorem panelu był dr Łukasz Wyszomirski, Adwokat, Partner, Kancelaria Sołtysiński Kawecki & Szlęzak. W trakcie rozmowy eksperci skupili się na kwestiach bezpieczeństwa energetycznego, problemie dekarbonizacji, optymalizacji procesowej czy transformacji surowców w kierunku zeroemisyjnym.
Kolejnym punktem programu była prezentacja Adama Juszczaka, Eksperta w Zespole Klimatu i Energii Polskiego Instytutu Ekonomicznego pt. „Perspektywy wykorzystania reaktorów SMR w polskiej transformacji energetycznej”. Prelegent przedstawił rozwój projektów SMR na świecie, a także oszacował potencjał programu dla przemysłu w Polsce.
Następnie, zgromadzona publiczność miała okazję wysłuchać prelekcji zatytułowanej „Perspektywy produkcji, magazynowania i transportu wodoru w świetle transformacji energetycznej” autorstwa Rafała Frączka, Prezesa Zarządu Eko-Konsult. Ekspert przedstawił stanowisko, że potrzeba wypełnienia obowiązków klimatycznych spowoduje podwojenie liczby projektów dotyczących czystego wodoru na przestrzeni najbliższych pięciu lat.
Regulacje energetyczno-klimatyczne – szkolenie
Na zakończenie tegorocznego Techco Forum zaplanowano drugie ze szkoleń. Tym razem Klaudia Cholewa, Senior Associate w Kancelarii Rymarz Zdort Maruta opowiedziała o regulacjach energetyczno-klimatycznym na przykładzie wybranych zagadnień. Podczas szkolenia omówione zostały następujące zagadnienia: Net-Zero Industry Act; Reforma EU ETS; Graniczny podatek węglowy – CBAM; Podziemne składowanie CO2; Rewizja Dyrektywy o odnawialnych źródłach energii oraz Fit for 55 a wodór.
Podczas IV Techco Forum, w licznych panelach dyskusyjnych, rozmowach eksperckich i prezentacjach, wzięło udział kilkudziesięciu ekspertów – przedstawicieli świata biznesu, nauki, organizacji branżowych, administracji, a także największych firm polskiego sektora chemicznego. Ogromnym zainteresowaniem podczas wydarzenia cieszyła się możliwość rozmów i bezpośredniej wymiany doświadczeń pomiędzy uczestnikami konferencji.
