Łańcuch wartości tworzyw sztucznych w Europie doświadcza silnej recesji, spowodowanej utrzymującymi się problemami, takimi jak rosnący import recyklatów spoza UE, zmniejszone inwestycje w krajową produkcję surowców oraz recykling, a także brak popytu na europejskie tworzywa pierwotne i recyklowane. Osiemnaście podmiotów branżowych reprezentujących cały łańcuch wartości tworzyw sztucznych apeluje o podjęcie natychmiastowych działań na rzecz wzmocnienia europejskiego przemysłu tworzyw sztucznych i promowania odpornego, innowacyjnego oraz zrównoważonego łańcucha wartości tworzyw w Europie.
Pomimo znaczących innowacji technologicznych w ostatnich latach, najnowsze dane rynkowe pokazują gwałtowny spadek w sektorze tworzyw pierwotnych. Udział Europy w globalnej produkcji tworzyw sztucznych zmniejszył się z 28% w 2002 roku do 14% w 2022 roku, podczas gdy wzrost zdolności recyklingowych spowolnił z 16% w 2021 roku do 6% w 2023 roku.
Nieuregulowany import recyklatów i tworzyw pierwotnych do UE stanowi poważne wyzwanie, które wymaga pilnej interwencji. Chociaż globalny handel jest kluczowy dla rozwoju europejskiej gospodarki, przepisy UE dotyczące ochrony środowiska, zdrowia i bezpieczeństwa muszą być egzekwowane wobec wszystkich produktów i materiałów wprowadzanych na rynek.
Taki krok jest niezbędny, aby wspierać konkurencyjność europejskiego łańcucha wartości tworzyw sztucznych i zapewnić równe warunki działania dla podmiotów z UE oraz spoza UE. Równocześnie konieczne jest przeciwdziałanie wysokim kosztom energii i zapewnienie skutecznego egzekwowania unijnych regulacji wobec wszystkich produktów i materiałów obecnych na rynku europejskim, w tym importowanych.
Należy pilnie rozwiązać istniejące niepewności rynkowe, aby zapobiec dalszej deindustrializacji oraz ustanowić Jednolity Rynek dla odpadów i tworzyw recyklowanych. W tym celu najlepsze praktyki powinny być wdrożone we wszystkich państwach członkowskich – od produkcji i przetwarzania, przez zbiórkę, sortowanie i recykling – oraz wspierane skutecznymi mechanizmami egzekwowania, aby osiągnąć postępy w realizacji celów legislacyjnych. Dodatkowo, konieczne jest stworzenie unijnego systemu zachęt inwestycyjnych oraz wprowadzenie jasnych rozwiązań legislacyjnych promujących gospodarkę obiegu zamkniętego. Dzięki temu łańcuch wartości tworzyw sztucznych zyska stabilność finansową, co umożliwi dalsze innowacje w sektorze oraz kontynuację działań na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatycznym.
Przedstawiciele branży wzywają Unię Europejską do intensyfikacji działań na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym w kadencji 2024-2029 oraz wzmocnienia globalnej konkurencyjności UE. Bez zdecydowanych i ukierunkowanych działań Europa ryzykuje utratę swojej pozycji lidera w innowacyjnej produkcji i recyklingu tworzyw sztucznych, a także szerszej bazy przemysłowej, co może zagrozić realizacji środowiskowych ram prawnych przewidzianych na 2030 rok.
