10 maja br. w siedzibie Konfederacji Lewiatan odbyło się Forum Dialogu dotyczące Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta - od założeń do projektu z udziałem posłanek Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa Sejmu RP oraz firm członkowskich Konfederacji Lewiatan.
Podczas Forum poruszano następujące tematy:
- Dlaczego potrzebny jest efektywny system ROP?
- Dlaczego system ROP proponowany w projekcie ustawy z sierpnia 2021 r. nie spełniał swoich celów i fundamentalnych wymagań art. 8a?
- Benchmarki ROP - dobre i złe praktyki z innych krajów EU
- Proponowane rozwiązania systemu ROP dla Polski - założenia systemu ROP
- Rada Dialogu Interesariuszy ROP -> Forum Dialogu ROP
Podkreślono w prezentacjach i dyskusji, iż ustawa wdrażająca ROP powinna określać ramy całego systemu gospodarki odpadami opakowaniowymi i stanowić fundament oraz pierwszy projekt dla zmian systemowych.
Potrzebna jest fundamentalna zmiana założeń projektu ustawy, gdyż opublikowana w 2021 r. wersja nie była zgodna z wymaganiami określonymi w art. 8a dyrektywy, nie umożliwiła osiągnięcia rosnących poziomów recyklingu oraz wygenerowałaby nieproporcjonalnie do celu wysokie koszty dla wszystkich interesariuszy.
Konfederacja Lewiatan postuluje zapewnienie szerokiej platformy dialogu uwzględniającej wszystkich interesariuszy projektowanego systemu (zgodnie z ekosystemowym modelem biznesowym) ukonstytuowanej jako Rada Dialogu Interesariuszy ROP, jak również przygotowanie nowego projektu, poprzez pryzmat celów środowiskowych, a nie poszczególnych interesariuszy, z pełnym uwzględnieniem elementów art. 8a dyrektywy odpadowej.
W dyskusji zwrócono uwagę, iż takich spotkań odnośnie do efektywnych rozwiązań dot. ROP brakuje w polskim parlamencie, który powinien stanowić miejsce debaty na temat ważnych spraw.
Podkreślono problem polityzacji prawa środowiskowego, w tym próby tworzenia nowych instrumentów fiskalnych pod pozorem wprowadzania regulacji unijnych w celu centralizacji i doprowadzenia do rozdzielania środków przez państwo. Wskazano konieczność odwoływania się do najważniejszego interesariusza - obywatela, pokazując mu, że dobrze zorganizowany ROP służy obywatelom i zapewnia im życie w czystym środowisku oraz w dobrych i bezpiecznych ekonomicznie warunkach. Kluczowe w tym zakresie byłyby kampanie informacyjne oraz współpraca różnych interesariuszy.
Dyskutowano ponadto nad zagadnieniem czy lepiej jest wprowadzić jak najszybciej byle jaki ROP, czy też jeszcze poczekać i przygotować dobre, efektywne rozwiązania. Wskazano, iż ustawa jest bardzo potrzebna, ale powinna być lepiej dopracowana. Zwrócono uwagę, że nie możemy sobie pozwolić na brak ustawy ROP, inne gospodarki mają na nas wpływ; brak systemu (a w konsekwencji brak recyklatu) będzie oznaczał, że polscy producenci nie będą mogli sprzedawać produktów w butelkach PET do takich krajów jak np. Czechy. Zaakcentowano też konieczność spójności rozwiązań dot. opakowań z tymi wprowadzanymi w innych krajach; brak tej spójności może doprowadzić do utraty rynków zewnętrznych.
W dyskusji podkreślono, że rzadko się zdarza, aby tylu interesariuszy mówiło jednym głosem (tak jak jest to w grupie ROP Konfederacji Lewiatan). Wskazano, iż gdyby dobrze ułożono ten system, region CEE zostałby liderem rynku recyklingu, a także na konieczność zaangażowania w dyskusję szerokiego grona interesariuszy, w tym m.in. samorządów. Zaznaczono, iż potrzebna jest dyskusja o tym jak dotrzeć z wiarygodną informacją do społeczeństwa, gdyż tworzony jest mit, że jeśli przyjdą pieniądze z ROP to obywatele będą mniej płacić za śmieci.
- Niezbędny jest dialog różnych interesariuszy i mam nadzieję, że Forum Dialogu dot. ROP będzie pełniło funkcję takiej platformy do współpracy na przyszłość - powiedziała Dorota Zawadzka-Stępniak, dyrektorka departamentu energii i zmian klimatu Konfederacji Lewiatan.
Źródło: Konfederacja Lewiatan
