Komisja Europejska opublikowała raport na temat zarządzania odpadami w państwach UE. Polska znalazła się w dolnej części europejskich średniaków.W sprawozdaniu oceniono 27 państw członkowskich w oparciu o 18 kryteriów, przyznając flagi w kolorze zielonym, żółtym i czerwonym.
Kryteriami były m.in. takie aspekty jak poziom recyclingu, dostępność usług zbierania odpadów komunalnych, liczba postępowań odnośnie uchybień w sprawie wdrożenia dyrektyw czy też opłaty za składowanie odpadów komunalnych.
Z raportu wyłania się obraz Europy wyraźnie podzielonej i zróżnicowanej. Z jednej strony mamy prymusów w postaci Austrii, Belgii, Danii i Niemiec. Państwa te składują mniej niż 5 proc. swoich odpadów komunalnych. Wymieniona czwórka nie otrzymała więcej niż dwóch czerwonych flag. Na przeciwstawnym biegunie znajdują się kontynentalni outsiderzy, tacy jak Grecja, Bułgaria, Rumunia, czy Malta, gdzie składowanie dotyczy 80 proc. lub więcej odpadów.
Największym problemem dla Europy w kontekście odpadów staje się tworzenia wysypisk, zamiast segregowania śmieci. Według unijnej dyrektywy ramowej w sprawie odpadów podstawowym warunkiem przyznania środków na gospodarowanie odpadami jest zapobieganie powstawaniu nowych wysypisk i tworzenie ich jedynie w ostateczności. Tymczasem taka Rumunia przetwarza jedynie 1,3 proc. wszystkich odpadów.
Polska znalazła się w gronie dziesięciu państw, w których problem odpadów zdiagnozowano jako istotny. W przypadku sześciu z 18 kryteriów otrzymaliśmy zero punktów i czerwoną flagę. Tym samym w europejskiej klasyfikacji przyznano nam 17 miejsce. Lepsze od nas są m.in. Węgry i Czechy, a gorsze Włochy.
Twórcy raportu szczególnie mocno wytknęli nam zaniedbania w takich obszarach jak odzysk odpadów komunalnych (odzysk energii), dostępność usług zbierania odpadów komunalnych, prognozowanie ilości wytwarzanych odpadów oraz odpadów komunalnych podlegających biodegradacji, które trafiają na składowiska i realizacji celów związanych z tym rodzajem odpadów.
- Wiele państw członkowskich wciąż składuje wielkie ilości odpadów komunalnych, a jest to rozwiązanie najgorsze z możliwych. Istnieje przecież duża ilość funduszy strukturalnych umożliwiających sfinansowanie lepszych alternatyw w gospodarowaniu odpadami. Tymczasem wciąż zbyt często zakopuje się istotne zasoby i marnotrawi potencjalne korzyści gospodarcze, co powoduje zagrożone także dla zdrowia i środowiska – ocenia unijny komisarz ds. środowiska, Janez Potočnik.
Kolejnym krokiem po sporządzeniu raportu ma być wrześniowa konferencja w Pradze, na której przedstawiony zostanie plan działania dla państw, dla których zarządzenie odpadami jest szczególnie problematyczne.
Warto zaznaczyć, że - jeśli wierzyć unijnym wyliczeniom - pełne wdrożenie przepisów w sprawie zarządzania odpadami przyniosłoby oszczędności w wysokości 72 mld euro rocznie. Zyskaliby także bezpośrednio sami mieszkańcy. Szacuje się bowiem, że udałoby się stworzyć aż 400 tys. nowych miejsc pracy.
W załączniku przedstawiamy pełną tabelę zawierającą oceny wszystkich państw w oparciu o 18 kryteriów.
Tabela: problem odpadów w UE
