Stowarzyszenie PlasticsEurope opublikowało rekomendacje producentów tworzyw sztucznych w sprawie planowanego nowego pakietu propozycji w sprawie gospodarki o obiegu zamkniętym. Jednocześnie organizacja wzywa do ustanowienia zakazu składowania dla nadających się do recyklingu i odzysku odpadów pokonsumenckich do roku 2025. Ma to być podstawowy warunek umożliwiający poprawę efektywności wykorzystania zasobów w Europie.- Naszym celem w dalszym ciągu pozostaje hasło "Nie dla składowania odpadów tworzyw sztucznych na wysypiskach" - mówi Karl-H. Foerster, dyrektor wykonawczy PlasticsEurope. - Jednakże jedynie wprowadzenie do roku 2025 obowiązującego w całej UE zakazu składowania nie tylko odpadów nadających się do recyklingu, ale i także wszystkich pozostałych odpadów pokonsumenckich zdatnych do odzysku zapewni legislacyjne bezpieczeństwo, które jest warunkiem koniecznym do niezbędnych inwestycji w sektorze zagospodarowania odpadów. Doświadczenia siedmiu krajów europejskich, które z sukcesem wprowadziły taki zakaz składowania, pokazują, że ten środek ma pozytywny wpływ na zwiększenie poziomów recyklingu. W latach 2006-2012 ilość odpadów tworzyw sztucznych składowanych na wysypiskach spadła o 26 proc., a recykling i odzysk energii wzrosły odpowiednio o 40 i 27 proc.
W ocenie PlasticsEurope przyszłe korzyści wynikające z niezalegania odpadów tworzyw na wysypiskach to przede wszystkim ponad 5 mln ton dodatkowych odpadów tworzyw rocznie, które można poddać recyklingowi. Oznacza to, iż do roku 2025 - a więc na przestrzeni 10 lat - można osiągnąć wzrost o prawie 80 proc. Dodatkowe ilości odpadów tworzyw, których na razie nie można poddać ekologicznie efektywnemu recyklingowi, mogą być wykorzystane do wytworzenia energii równoważnej 23 proc. ilości gazu importowanego z Rosji. Są to zatem zasoby, które mogą w znaczący sposób zdywersyfikować zaopatrzenie Europy w energię i oszczędzić surowce kopalne. Ponadto zaniechanie składowania odpadów tworzyw i innych odzyskiwalnych odpadów stworzy około 300 tys. nowych miejsc pracy w sektorze zagospodarowania odpadów (sortowanie, recykling i odzysk energetyczny).
W odniesieniu do planowanych poziomów recyklingu odpadów opakowaniowych PlasticsEurope wzywa do podejścia opartego na bilansie kosztów i korzyści dla gospodarki oraz dla środowiska i uwzględniającego cały cykl życia wyrobów. Najnowsze analizy pokazują, że na obecnym poziomie technologicznym obserwuje się pewien optymalny poziom recyklingu dla opakowaniowych odpadów tworzyw sztucznych. Wynosi on od 35 do 53 proc. w zależności od lokalnych uwarunkowań w różnych krajach UE. Powyżej tych poziomów występują albo zbyt duże koszty albo bilans korzyści dla środowiska jest ujemny. W związku z tym PlasticsEurope uważa, że poziom recyklingu na 2020 rok dla tej grupy odpadów powinien być ustalony na 45 proc., co jest celem ambitnym, a jednocześnie realnym. Ponadto ustalenie celów na rok 2025 i lata kolejne powinno odbyć się dopiero po roku 2020 - po rzetelnej analizie poziomów recyklingu faktycznie osiągniętych do tego czasu i z wykorzystaniem jednolitej metodologii liczenia i zbierania danych odpadowych. Tylko taka metoda pozwoli ustawodawcy wyznaczyć realne poziomy na przyszłość. Dodatkowo konieczne jest zwiększenie wsparcia dla inwestycji w sektorze recyklingu, co przełoży się wzrost mocy przerobowych w tym sektorze.
Oprócz odpowiedniego podejścia do kwestii odpadów dla zapewnienia sukcesu koncepcji circular economy bardzo ważne jest również podejmowanie wszystkich decyzji i programów działań z uwzględnieniem całego cyklu życia wyrobów.
- Projektowanie wyrobu w taki sposób, aby ułatwić recyklowalność odpadu powstałego z tego wyrobu, niekoniecznie może przynieść korzyści dla środowiska - uważa Foerster. - Dla przykładu, nowoczesne opakowania żywności bardzo często składają się z wielowarstwowych folii złożonych z różnych typów polimerów, co sprawia, że folie te bardzo trudno poddać recyklingowi mechanicznemu. Jednocześnie bez tego typu barierowych opakowań producenci żywności musieliby używać znacznie więcej materiału, aby zapewnić wymagany stopień ochrony produktu. Ponadto znacznie zmniejszyłby się czas przydatności opakowanych produktów, co bezpośrednio zwiększyłoby straty żywności.
