Odnawialne zasoby, efektywność energetyczna, a przede wszystkim minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów - to kierunki, w których powinna podążać współczesna produkcja. Nowe badanie pokazuje, iż 78,8% polskich firm generuje odpady nadające się do recyklingu, a mniej niż połowa z nich wykorzystuje surowce wtórne w procesie produkcji. Czy wśród polskich przedsiębiorców brakuje świadomości na temat gospodarki obiegu zamkniętego, czy to może obawy przed zmianami stoją na drodze do bardziej zrównoważonej produkcji?
Badanie "Potencjał gospodarki obiegu zamkniętego. Wykorzystanie surowców wtórnych przez przedsiębiorstwa produkcyjne" przeprowadzono w Polsce na grupie 400 firm. Raport z niego, opracowany przez Politykę Insight, pokazuje, że przedsiębiorcy mają jeszcze wiele do zrobienia w dziedzinie gospodarki obiegu zamkniętego (GOZ), mimo że większość respondentów generuje odpady nadające się do recyklingu.
Niska świadomość przedsiębiorców nt. GOZ
Polskie firmy produkcyjne dzielą się niemal równo na te, które znają i rozumieją pojęcie gospodarki obiegu zamkniętego (GOZ) oraz te, które takiej wiedzy nie mają. Oba typy są równomiernie reprezentowane, ponieważ żadna z cech badanych przedsiębiorstw nie różnicuje poziomu świadomości GOZ.
Zaledwie 37% badanych firm deklaruje przy tym podejmowanie działań związanych z modelem gospodarki obiegu zamkniętego, podczas gdy 63% odpowiedziało negatywnie. Praktyki wdrażane przez firmy, to głównie ponowne wykorzystanie odpadów i opakowań (45,7%), a także segregacja odpadów/śmieci (26,3%). Recykling jest rozwiązaniem stosowanym przez 14,3% badanych.
Czas na cyrkularne przyspieszenie
W przeprowadzonych badaniach dotychczas większość przedsiębiorców najczęściej kojarzyła GOZ z ponownym wykorzystaniem surowców, produktów lub odpadów. Niemniej, gdy skonfrontowano ich z katalogiem możliwych elementów w łańcuchu wartości, wielu z nich wskazało na inne etapy procesu, takie jak projektowanie i dystrybucja. To sugeruje, że sprowadzanie GOZ jedynie do ponownego wykorzystania odpadów wynika raczej z braku informacji lub edukacji. Do tego stosowane przez firmy praktyki z obszaru GOZ są na dość podstawowym poziomie, a ich wykorzystanie i tak dalekie od powszechnego.
- Stena Recycling od kilku lat realizuje działania na rzecz budowania świadomości, że zamykanie obiegu surowców, wykorzystanie materiałów z recyklingu oraz minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów nie tylko przyczyniają się do ochrony środowiska, ale również stanowią szansę na redukcję kosztów, wzrost efektywności oraz budowanie przewagi konkurencyjnej. Mamy nadzieję, że przedstawione w raporcie wnioski i rekomendacje będą inspiracją dla polskich firm do wprowadzenia realnych zmian i przyspieszenia transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym w Polsce. Materiały pochodzące z recyklingu, których potrzebujemy, aby zbudować lepszą przyszłość, już tu są. Wszystko, co musimy zrobić, to je wykorzystać ponownie lub przetworzyć - podkreśla Aleksandra Surdykowska, PR & Marketing Manager Stena Recycling.
Rzeczywistość versus potencjał
W raporcie stwierdzono, że 78,8% polskich firm wytwarza odpady nadające się do recyklingu, ale tylko około połowa z nich wykorzystuje surowce wtórne w procesie produkcji. Oznacza to, że istnieje ogromny potencjał związany z redukcją ilości wytwarzanych odpadów, ich ponownym wykorzystaniem, przetwarzaniem, odnawianiem produktów i odzyskiem zasobów w procesie produkcji. Ponad połowa przedsiębiorstw w Polsce może rozważyć praktyczne zastosowanie koncepcji gospodarki obiegu zamkniętego. Jednak wyniki badania pokazują, że tylko 11,5% firm inwestuje w rozwiązania z zakresu gospodarki obiegu zamkniętego, podczas gdy kolejne 16,7% ma takie plany. W miarę rosnącego znaczenia raportowania ESG, coraz więcej firm będzie jednak musiało uwzględnić koncepcję GOZ i dostarczać odpowiednie dane, nawet jeśli same nie będą bezpośrednio objęte tym obowiązkiem, ze względu na swoją rolę w łańcuchach dostaw.
