Przedstawiciele 32 organizacji sektora rolno-spożywczego wystosowali wspólny apel do Prezesa Rady Ministrów oraz kluczowych przedstawicieli rządu, wyrażając poważne zaniepokojenie zaproponowaną przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska koncepcją Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP), która ma stanowić podstawę przepisów prawa regulujących funkcjonowanie gospodarki odpadami opakowaniowymi w Polsce.
Organizacje podkreślają, że zaprezentowana przez Ministerstwo koncepcja jest oparta na oderwanej od realiów gospodarki rynkowej, fiskalno-biurokratycznej regulacji ustanawiającej monopol państwa, co stanowi zaprzeczenie strategii deregulacji i wzmacniania konkurencyjności polskiej gospodarki ogłoszonej przez Premiera Donalda Tuska.
W opinii sygnatariuszy apelu wdrożenie tego typu rozwiązania będzie szkodliwe zarówno dla rolnictwa jak i przetwórstwa żywności, które wprowadza na rynek ponad 60% wszystkich opakowań. Rola opakowań do żywności i koszty z nimi związane są niezwykle istotne dla polskich konsumentów zarówno pod kątem bezpieczeństwa i jakości żywności jak również wpływu na ceny żywności.
- Zaproponowany przez MKiŚ model systemu ROP jest modelem zbliżonym do systemu węgierskiego, który jest najdroższym i najmniej efektywnym środowiskowo rozwiązaniem. Nie ma żadnego powodu, żeby polscy konsumenci byli narażeni na kolejne podwyżki cen żywności tylko po to, żeby wdrożyć biurokratyczno - fiskalny państwowy monopol, którego nieefektywność potwierdzają dane z rynku węgierskiego. To całkowite zaprzeczenie szeroko zapowiadanej przez Premiera Donalda Tuska deregulacji gospodarki - stwierdza Andrzej Gantner - wiceprezes Polskiej Federacji Producentów Żywności, organizacji koordynującej apel.
Sygnatariusze apelu wskazują, że ministerialna propozycja ROP zakłada nieproporcjonalne koszty, które obciążą przede wszystkim producentów, jednocześnie nie gwarantując realnej poprawy efektywności systemu gospodarowania odpadami. Zdaniem przedstawicieli branży, koncepcja Ministerstwa nie uwzględnia specyfiki i roli produktów żywnościowych, z pominięciem wielu kluczowych postulatów zgłaszanych przez sektor. Wskazują oni przede wszystkim na możliwy brak przejrzystości w ustalaniu przez Ministerstwo stawek opłat za wyroby w opakowaniach i brak powiązania tych opłat z efektywnością i jakością selektywnej zbiórki, co grozi stagnacją, a nawet obniżeniem poziomów selektywnej zbiórki i recyklingu opakowań po żywności.
- Brak jakiejkolwiek kontroli nad kosztami i skutecznością systemu ROP przy jednoczesnym pełnym obciążeniem sektora rolno-spożywczego kosztami potencjalnych kar jakie Polska będzie musiała płacić z tytułu zbyt niskich poziomów selektywnej zbiórki i recyklingu jest dla sektora mleczarskiego, i całej gospodarki żywnościowej nie do przyjęcia - stwierdza Agnieszka Maliszewska, dyrektorka Polskiej Izby Mleka.
- Zamiast wspierać rozwój zrównoważonej gospodarki odpadami, propozycja ROP w obecnej formie jedynie nakłada dodatkowe, nieuzasadnione obciążenia fiskalne i biurokratyczne na producentów, co będzie skutkowało wzrostem cen żywności i pogorszeniem kondycji ekonomicznej polskiego sektora rolno-spożywczego.
Pogorszenie konkurencyjności rolnictwa i przetwórstwa żywności jest szczególnie szkodliwe w kontekście zachodzących zmian geopolitycznych i ich wpływu na unijny i krajowy rynek żywności. Tego typu regulacje niewątpliwie wpłyną negatywnie na i tak już trudną sytuację polskich rolników - ostrzega Marian Sikora, Przewodniczący Federacji Branżowych Związków Producentów Rolnych.
Organizacje domagają się natychmiastowego wstrzymania prac nad obecną koncepcją i podjęcia szerokich konsultacji wszystkich zainteresowanych stron, ze szczególnym uwzględnieniem sektora rolno-spożywczego nad opracowaniem nowego modelu ROP, który zapewni efektywności środowiskową i racjonalności ekonomiczną gospodarki odpadami opakowaniowymi. Nowy model ROP powinien gwarantować nienaruszalność bezpieczeństwa i jakości żywności oraz minimalizować ryzyko podwyżek cen żywności dla polskiego społeczeństwa.
