Rozmówcą ''Plast Echo'' jest dr Anno Borkowsky, członek zarządu Lanxess.
W ubiegłym roku koncern Lanxess ogłosił, że do 2040 roku planuje osiągnąć neutralność klimatyczną. Ale to była deklaracja sprzed pandemii. Czy ochrona klimatu nadal jest dla was ważnym tematem?
Rzeczywiście pandemia mogła ostatnio odwrócić uwagę opinii publicznej od ochrony klimatu, ale wyzwanie polegające na tym, aby nasza przyszłość stała się bardziej zrównoważona, pozostaje. Przemysł chemiczny może wnieść tu znaczący wkład, jeśli uda mu się uczynić ważny krok - przejść na gospodarkę o obiegu zamkniętym. Koncern Lanxess już zmierza w tym kierunku.
W którym momencie tej transformacji znajduje się obecnie przemysł chemiczny?
Z biegiem lat podmioty sektora chemicznego osiągały coraz większy poziom zrównoważonego rozwoju poprzez ciągłą optymalizację złożonych systemów produkcyjnych. Sercem Lanxess jest na przykład zintegrowana struktura sieci produkcyjnej, niemal zamknięty system w parkach chemicznych, łączący zakłady produkcyjne. Odpady wytwarzane w jednym zakładzie służą jako cenny surowiec w sąsiednim. Poza tym stale poszukujemy dalszych sposobów na zmniejszenie zużycia zasobów i energii.
Naszym celem musi być jednak konsekwentne odejście od liniowego podejścia ''weź, stwórz, użyj, wyrzuć'' do obiegu zamkniętego. Przemysł chemiczny stosuje już w wielu miejscach recykling mechaniczny. Taka sytuacja ma też miejsce w koncernie Lanxess. Na przykład mieszanki poliestrowe z naszej serii Pocan ECO zawierają specjalnie przetworzony PET z odpadów konsumenckich. Pozwala to na produkcję wysokiej jakości gotowych elementów, na przykład na potrzeby sprzętu AGD, których właściwości i jakość są bardzo zbliżone do właściwości i jakości nowych towarów.
Anno Borkowsky, członek zarządu Lanxess
Ale jednak żeby osiągnąć faktycznie identyczne właściwości, należy pójść krok dalej - na poziom molekularny. Magicznym słowem jest tutaj recykling chemiczny.
Czy mógłby pan proszę wyjaśnić koncepcję recyklingu chemicznego?
Recykling chemiczny umożliwia odzyskiwanie odpadów z tworzyw sztucznych, które obecnie nie są poddawane recyklingowi, takich jak mieszane lub zabrudzone tworzywa sztuczne. W zależności od regionu odpady te zazwyczaj się wyrzuca na wysypiska lub poddaje recyklingowi energetycznemu poprzez spalanie. Recykling chemiczny rozkłada odpady z tworzyw sztucznych na podstawowe substancje chemiczne, które mogą być wykorzystane jako surowiec do wytwarzania nowych produktów. Zwłaszcza tworzywa sztuczne, które są w większości wytwarzane z paliw kopalnych, stanowią ważny punkt wyjścia dla recyklingu chemicznego. Dlatego jest to niezwykle ważne, by rozwiązać problem niedoboru zasobów i uniknąć emisji, zwracając odpady do łańcucha wartości.
Dzięki recyklingowi chemicznemu przemysł chemiczny może wnieść decydujący wkład w gospodarkę o obiegu zamkniętym. Ale to nie wszystko: dzięki innowacjom w projektowaniu produktów - innymi słowy w ich składzie - możemy już na etapie produkcji zadbać, aby można było je później łatwiej poddać recyklingowi. Cząsteczki, dodatki bądź związki chemiczne, które nie mogą krążyć w obiegu zamkniętym, nie mogą zostać dopuszczone do obiegu biologicznego - należy je stopniowo wycofać lub zastąpić alternatywami ulegającymi biodegradacji.
Jakie działania podejmuje Lanxess w sprawie recyklingu chemicznego?
Koncern Lanxess współpracuje obecnie z partnerami w zakresie badań nad innowacyjnymi metodami recyklingu chemicznego, w tym nad projektem Polystyrene Loop. Ten innowacyjny proces pozwala na całkowity recykling zużytych, trudnopalnych płyt izolacyjnych na bazie polistyrenu. Oprócz styrenu z polimeru odzyskiwany jest również brom zawarty w środku zmniejszającym palność. Jakość recyklowanego polimeru i materiału oryginalnego jest równoważna. Odzyskany brom można wtedy ponownie wykorzystać do produkcji zrównoważonych środków zmniejszających palność. Chemia sprawia, że obieg zamknięty staje się rzeczywistością!
Brzmi bardzo obiecująco, ale czy to jest opłacalne?
Na pewno wymaga to ogromnego wysiłku od wszystkich zaangażowanych stron. Kluczowe znaczenie będzie miało przekonanie klientów i całego społeczeństwa do naszego podejścia. Potrzebujemy też poparcia polityków. Pracujemy nad rozwiązaniami, które zwiększą opłacalność recyklingu chemicznego. Politycy nie powinni jednak stwarzać żadnych barier regulacyjnych. Regulacja substancji w tych procesach transformacji powinna odbywać się w ramach racjonalnych przepisów REACH. Rządzący powinni ponadto stworzyć skuteczne systemy zachęt do rezygnacji z wykorzystywania surowców pierwotnych na rzecz surowców wtórnych. W szczególności należy zachęcać do recyklingu chemicznego w takim samym stopniu jak do recyklingu mechanicznego. Aby recykling był skuteczny, musi być również opłacalny ekonomicznie. Na razie tak nie jest.
Dlaczego więc rozwijają państwo te projekty?
Gospodarka o obiegu zamkniętym to coś więcej niż tylko recykling - to transformacja całego systemu tworzenia wartości w celu zbudowania zrównoważonej i niskoemisyjnej gospodarki i takiegoż społeczeństwa. Lanxess aktywnie wspiera tę drogę za pomocą swoich produktów i środków przeciwdziałania zmianom klimatycznym, takich jak nasza inicjatywa ''Climate neutral 2040''. Jestem całkowicie przekonany, że przemysł chemiczny jest jednym z kluczowych graczy w tej dziedzinie. Przecież w recyklingu chemicznym chodzi przede wszystkim o molekuły - a to jest nasz obszar kompetencji.
Rozmawiała Alicja Dankowska
