Zacznijmy zatem od robotów. Powiedział pan kiedyś, że „po maszynie parowej, elektryczności i komputerach nadszedł czas rozwoju sztucznej inteligencji. Roboty stają się kluczowym ogniwem spektakularnych przemian, które na naszych oczach dokonują się zarówno w gospodarce, jak i w codziennym życiu współczesnych ludzi”. Jak postrzega pan to, co dzieje się wokół nas za sprawą robotyki?
Na świecie pracuje armia licząca już ponad 2,7 mln robotów przemysłowych. Wiele z nich jest wyposażonych w zmysły „wzroku” i/lub „dotyku”, dzięki czemu potrafi realizować wymagające zadania, naśladując ludzkie umiejętności. W efekcie roboty uwalniają ludzi od obowiązku wykonywania czynności powtarzalnych, fizycznie ciężkich lub wręcz niebezpiecznych dla zdrowia, w zamian oferując możliwość lepszego wykorzystania kompetencji i pracy na bardziej komfortowych stanowiskach. Mechaniczni pracownicy, zapewniając niedostępne wcześniej poziomy jakości, dokładności i wydajności, a przede wszystkim niższe koszty produkcji, zmieniają oblicze światowego przemysłu i poszerzają dostęp do produktów, które wcześniej były zarezerwowane tylko dla wybranych. Podobnych zmian roboty usługowe lub społeczne dokonują w życiu współczesnych ludzi, a nawet całych społeczeństw.
Jakie są główne trendy w rozwoju robotyki przemysłowej?
Robotyka przemysłowa zmierza w kierunku tworzenia rozwiązań, które pozwolą na automatyzację trudnych obszarów produkcji, czyli takich, które dotychczas nie mogły być automatyzowane np. z uwagi na potrzebę spełnienia norm bezpieczeństwa. Przykładem takich rozwiązań są roboty współpracujące, m.in. FANUC CR/CRX. Kolejnym trendem jest dostosowywanie robotów do wymogów wybranych sektorów produkcji. W efekcie prac konstruktorów coraz więcej robotów będzie spełniać wyśrubowane normy dotyczące np. kontaktu z żywnością (przemysł spożywczy) lub czystości produkcji (przemysł medyczny i farmaceutyczny).
Roboty będą także coraz bezpieczniejsze. Konstruktorzy bardzo dużą wagę przywiązują dziś do systemów bezpieczeństwa (np. DCS firmy FANUC), które umożliwiają wyposażanie robotów w różnorodne narzędzia niezbędne do realizacji zadań specjalnych, przy założeniu, że wciąż będą one spełniać normy wymagane w poszczególnych procesach.
Bardzo istotnym trendem ewolucji robotyki przemysłowej jest także dalsze rozwijanie inteligencji i sensorowego otoczenia robotów. Już dziś istnieją możliwości ich szerokiego wyposażania w zmysły (wzroku czy dotyku) oraz opcje, dzięki którym roboty mogą samodzielnie decydować o sposobie realizacji poszczególnych czynności, wymieniać dane z innymi urządzeniami, sygnalizować potrzeby czy przejmować zadania, które dotychczas musiały być realizowane na innych odcinkach linii produkcyjnych. Ważnym krokiem w rozwoju robotyki przemysłowej jest tworzenie rozwiązań, które umożliwią upowszechnienie w produkcji robotów samodzielnie uczących się zadań wymaganych na produkcji, bez potrzeby ich programowania.
Czy robotyzacja jest zagrożeniem dla rynku pracy?
Pewne rodzaje prac wykonywanych przez roboty (często uciążliwych i niebezpiecznych dla człowieka) prowadzą do zredukowania zatrudnienia w tych obszarach. Doświadczenie pokazuje jednak, że z drugiej strony robotyzacja zwiększa zatrudnienie w innych obszarach działalności firmy. Owszem, instalując roboty pozbywamy się potocznie nazywanych w branży „przyciskaczy przycisków”, ale musimy jednocześnie zatrudnić pracownika, który będzie w stanie zaprogramować maszynę CNC na podstawie pliku CAD. Po wdrożeniu zrobotyzowanych stanowisk produkcyjnych zmienia się struktura zatrudnionego personelu obsługującego produkcję – zmniejszeniu ulega liczba pracowników niewykwalifikowanych w stosunku do pracowników wykwalifikowanych. Następuje również podniesienie kwalifikacji pracowników utrzymania ruchu, obsługujących park maszynowy w danym zakładzie produkcyjnym, co nie jest bez znaczenia, bo bardzo często zwiększa ich motywację do pracy.
Jeżeli firma chce zwiększyć swoje moce wytwórcze, to automatyzuje i robotyzuje produkcję oraz odpowiednio szkoli pracowników. Pozwala to na wzrost mocy produkcyjnych i podniesienie poziomu konkurencyjności, co z kolei prowadzi do tego, że aby sprostać zamówieniom, trzeba zatrudnić więcej osób. Bardzo często jest również tak, że w niektórych regionach Polski nie ma możliwości zwiększania liczby zatrudnionych pracowników, tak więc przy wzroście popytu zakłady produkcyjne muszą inwestować w nowoczesne technologie, w tym roboty.
Obecnie poziom cywilizacyjny państw ocenia się, biorąc pod uwagę m.in. stopień skomputeryzowania i zautomatyzowania różnych gałęzi gospodarki. Jaka jest rola firmy FANUC w zakresie tych fascynujących technologii?
Firma FANUC jest wiodącym dostawcą robotów przemysłowych. W naszej ofercie klienci znajdują ponad 130 modeli robotów, ściśle dostosowanych do potrzeb poszczególnych procesów realizowanych w przemyśle. Wśród nich są zarówno klasyczne roboty przegubowe, roboty typu DELTA, SCARA, jak również roboty współpracujące. Możemy pochwalić się również liniami wyspecjalizowanych robotów np. do spawania TIG/MAG/MIG, spawania laserowego czy lakierowania, a także jednostkami przygotowanymi do pracy w obszarach o zwiększonych wymaganiach w zakresie czystości produkcji, tzw. clean room.
