Rada Ministrów przyjęła wczoraj, we wtorek 2 października, projekt ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, który przedłożył minister środowiska.
Resort środowiska tłumaczy, że podstawowym celem projektu ustawy jest uszczelnienie systemu gospodarowania odpadami opakowaniowymi. Obecnie jest on nieskuteczny i nie gwarantuje osiągnięcia przez Polskę do końca 2014 r. wymaganych przepisami unijnymi poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. Może to skutkować nałożeniem na nasz kraj poważnych kar finansowych przez Trybunał Sprawiedliwości UE. Przepisy ustawy obejmą wszystkie opakowania wprowadzone w Polsce do obrotu, bez względu na rodzaj materiału, z jakiego je wytworzono, a także odpady z nich powstałe.
Ministerstwo wskazuje przypadki, do których ustawa nie będzie miała zastosowania. Przepisy nie będą stosowane np. wobec produktów w opakowaniach, które zostaną sprowadzone do Polski i w tym samym roku z niej wywiezione. Jednocześnie przedsiębiorcy wprowadzający do obrotu niewielkie masy opakowań (do 1000 kg) będą zwolnieni z obowiązku zapewnienia poziomu odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych.
Projekt zakłada, że marszałek województwa będzie prowadził rejestr przedsiębiorców, którzy wprowadzają na rynek produkty w opakowaniach lub prowadzą recykling (albo inny proces odzysku), ponadto eksportujący odpady opakowaniowe, a także dostarczających odpady opakowaniowe wewnątrz UE oraz tych, których zalicza się do organizacji odzysku opakowań.
Rejestr będzie prowadzony w systemie teleinformatycznym. Dane w nim zawarte będą jawne i dostępne - w siedzibie urzędu marszałkowskiego lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Wprowadzenie do obrotu produktów w opakowaniach będzie możliwe dopiero po uzyskaniu wpisu do rejestru.
Wpis zostanie dokonywany na wniosek przedsiębiorcy, który będzie mógł go złożyć w formie elektronicznej. Natomiast wykreślenie z rejestru będzie możliwe - na wniosek lub z urzędu. Według nowych przepisów za wpis do rejestru będzie pobierana opłata rejestrowa i opłata roczna, która ma być wnoszona do końca lutego każdego roku. Wpływy z tych opłat mają być przeznaczane na prowadzenie rejestrów.
Ponadto nowe przepisy zobowiązują organizacje odzysku opakowań do uwzględnienia w osiągniętym przez nie odzysku i recyklingu co najmniej 50 proc. odpadów opakowaniowych pochodzących z gospodarstw domowych. Rozwiązanie ma pozytywnie wpłynąć na rozwój selektywnego zbierania odpadów z gospodarstw domowych i przyczynić się do wypełnienia przez Polskę zobowiązań unijnych.
W projekcie zapisano też, że przedsiębiorcy prowadzący recykling lub inny niż proces odzysku, a także eksportujący odpady opakowaniowe, będą corocznie kontrolowani. Kontrole będzie przeprowadzał marszałek województwa. Będzie on sporządzał i przekazywał ministrowi środowiska oraz Głównemu Inspektorowi Ochrony Środowiska informację o wynikach kontroli przeprowadzonych w poprzednim roku kalendarzowym.
Projekt nakłada również obowiązek sporządzania i składania przez przedsiębiorców w urzędach marszałkowskich rocznych sprawozdań o masie wytworzonych, przywiezionych oraz wywiezionych opakowań, a także o produktach w opakowaniach wprowadzonych na rynek i wielkości odzysku i recyklingu.
W przepisach określono też zasady działania organizacji odzysku opakowań. Będą one m.in. zobowiązane do przeznaczania na publiczne kampanie edukacyjne co najmniej 5 proc. przychodów pochodzących z odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. Wydatki poniesione na ten cel będą musiały być udokumentowane.
Do ustawy włączono także obowiązujące regulacje dotyczące opłaty produktowej. Przedsiębiorcy, którzy w danym roku nie uzyskają wymaganych poziomów recyklingu, będą musieli uiścić tzw. opłatę produktową. Jej wysokość zostanie ustalona w rozporządzeniu ministra środowiska w porozumieniu z ministrami finansów i gospodarki.