Europa wywiera presję na kraje członkowskie, aby podniosły poprzeczkę w zakresie zarządzania odpadami. Odpady komunalne stanowią 27 procent wszystkich odpadów wytwarzanych w UE (z wyłączeniem mineralnych surowców odpadowych). Nieodpowiednie zarządzanie nimi może negatywnie wpływać na zdrowie ludzi i środowisko. Plan działania UE w zakresie gospodarki cyrkularnej na rok 2020 ma na celu zmniejszenie do roku 2030 o połowę ilości odpadów komunalnych, które nie są poddawane recyklingowi lub przygotowywane do ponownego użycia. Wszystkie państwa członkowskie UE muszą do 2030 roku poddać recyklingowi lub przygotować do ponownego użycia co najmniej 60 procent swoich odpadów komunalnych.
Według Unii Europejskiej, nawet jeśli wszystkie państwa członkowskie UE osiągną wiążący cel 60 procent recyklingu do 2030 roku, obecne trendy wskazują, że ilość pozostałych odpadów komunalnych może przekroczyć w tym roku 80 milionów ton. To 23 miliony ton powyżej zakładanego celu. Jednym z krajów, który podejmuje kroki, aby zrealizować te cele, są Węgry. W Unii Europejskiej generowane są miliardy ton odpadów rocznie, choć gospodarstwa domowe odpowiadają jedynie za niecałe dziesięć procent z tych odpadów. Węgierskie gospodarstwa domowe produkowały w 2020 roku średnio 364 kilogramy odpadów komunalnych na osobę rocznie, podczas gdy w 2020 roku średnia unijna wynosiła 505 kg.
Opracowanie zintegrowanego rozwiązania w zakresie odpadów
Aby rozwiązać problem rozdrobnienia strategii dotyczącej odpadów, rząd węgierski ogłosił w sierpniu 2021 r. przetarg na koncesję na gospodarowanie odpadami. Na Węgrzech operuje obecnie 26 publicznych dostawców usług w zakresie gospodarki odpadami komunalnymi, finansowanych za pośrednictwem organizacji o nazwie National Waste Management Coordinating and Asset Management. System ten wymagał jednak reformy, aby sprostać oczekiwaniom społecznym i regulacjom unijnym. W lipcu 2022 r. ogłoszono, że Grupa MOL, międzynarodowa firma z branży naftowej, gazowej, petrochemicznej i detalicznej sprzedaży konsumenckiej z siedzibą w Budapeszcie, wygrała państwowy przetarg na koncesję obejmującą usługi zarządzania odpadami komunalnymi. Umowa koncesyjna obejmuje 35 lat z datą rozpoczęcia 1 lipca 2023 r. Zgodnie z umową, Grupa MOL, poprzez nowo utworzoną spółkę koncesyjną, będzie odpowiedzialna za odbiór, wstępną obróbkę i zarządzanie około pięcioma milionami ton odpadów mieszkalnych i instytucjonalnych, korporacyjnych, mieszanych i segregowanych rocznie.
Nowy system to w pełni zintegrowana i przejrzysta metoda zarządzania odpadami dostosowująca kraj do ambicji Unii Europejskiej. Opracowanie scentralizowanego rozwiązania w zakresie zarządzania zwiększy efektywność gromadzenia odpadów oraz, dzięki znacznym inwestycjom, poprawi zarządzanie odpadami i ich recykling. Jednakże, ze względu na wymaganą restrukturyzację i inwestycje, oczekuje się, że pozytywne efekty nowego systemu będą widoczne dopiero za pięć lat.
W ramach przyszłego zintegrowanego systemu Grupa MOL będzie kupować usługi od kilku podmiotów na rynku. Działania MOL w zakresie gospodarki odpadami będą zarządzane przez spółkę koncesyjną będącą w 100 procentach własnością MOL, która będzie zawierać umowy z operatorami obiektów, podwykonawcami, a nawet bezpośrednio z właścicielami. Najważniejszym zadaniem na przyszły rok jest opracowanie ram przejrzystej współpracy poprzez konsultacje ze wszystkimi zainteresowanymi podmiotami.
W ciągu najbliższego roku MOL ustali ramy systemu z istniejącymi interesariuszami. MOL postrzega ten system podwykonawczy jako rozwiązanie długoterminowe, więc będzie on utrzymywany, jeśli okaże się skuteczny. Od 2023 r. nowe inwestycje zaczną zwiększać efektywność gospodarowania odpadami, co zostanie zrealizowane w pierwszych dziesięciu latach okresu obowiązywania koncesji.
- W interesie Węgier i regionu Europy Środkowo-Wschodniej jest posiadanie dobrze funkcjonującej gospodarki cyrkularnej - powiedział Oszkár Világi, zastępca dyrektora generalnego Grupy MOL. - A sposób, w jaki zarządzamy odpadami, będzie miał kluczowe znaczenie. Celem jest zbudowanie konkurencyjnego, zrównoważonego i przejrzystego systemu zarządzania odpadami, który traktuje odpady jako materiały bazowe. Można to osiągnąć tylko dzięki długofalowemu myśleniu i stworzeniu na Węgrzech jednolitego systemu. MOL podejmuje te prace i w tym celu powołał spółkę MOHU.
