Prezentujemy analizę światowego rynku POM. Globalne zdolności produkcyjne dla tego tworzywa sięgają poziomu ok. 950 tys. ton w skali roku. Zapotrzebowanie na POM jest jednak nieco mniejsze. W naszym kraju producentem tego tworzywa są Zakłady Azotowe w Tarnowie.Tworzywa poliacetalowe (POM) należą do grupy tworzyw konstrukcyjnych. Cechują się dobrymi właściwościami mechanicznymi, termicznymi, elektrycznymi i chemicznymi. Znajdują szerokie zastosowanie w przemyśle motoryzacyjnym, elektrotechnicznym i elektronicznym, medycznym oraz w produkcji rozmaitych dóbr konsumpcyjnych.
Aktualnie światowe moce wytwórcze dla tego tworzywa oscylują w granicach miliona ton rocznie. Jednak tylko kilku globalnych producentów jest w stanie wyprodukować ten produkt. Tym samym więc światowy rynek POM charakteryzuje się stosunkowo skromnym zestawem wytwórców. Największymi globalnymi producentami są Ticona GmbH, DuPont oraz Mitsubishi Gas Chemical. Firmy te w sposób samodzielny lub też sprawą swoich spółek zależnych kontrolują ok. 80 proc. udziałów w światowych zdolnościach produkcyjnych. W Europie produkcję prowadzą jedynie cztery koncerny: DuPont, Ticona GmbH, BASF A.G. oraz co warte podkreślenia polskie Azoty Tarnów.
Jeszcze dwa lata temu światowe zużycie POM wynosiło ok. 800 tys. ton. Jednakże bardzo dobre właściwości aplikacyjne tworzyw poliacetalowych powodują ich coraz szersze stosowanie. To z kolei sprawia, że w najbliższych latach rynek POM będzie rósł w tempie ok. 4-6 proc. rocznie. I właśnie choćby Azoty planują wykorzystać ten zwiększający się poziom zapotrzebowania na tworzywo. Największym światowym konsumentem POM jest obszar Azji i Pacyfiku. Zużywa on ponad połowę wyprodukowanego na świecie tworzywa. Na drugim miejscu jest Europa.
Charakterystycznym zjawiskiem dla regionu azjatyckiego jest wyższa od średniej dynamika wzrostu konsumpcji POM. Bierze się to z dość prostego faktu, a mianowicie wysokiego wzrostu rynku chińskiego. Prognozowana roczna stopa wzrostu konsumpcji w regionie Azji/Pacyfiku wynosi przeszło 10 proc. Szacuje się, że udział tego regionu w zużyciu światowym będzie sukcesywnie wzrastał, z czego ponad połowę stanowić będzie właśnie rynek chiński. Z powodu dobrych perspektyw rozwojowych w Chinach wielu inwestorów planuje tam swoje inwestycje. Rynek POM ma również bardzo dobre perspektywy rozwojowe w regionie Europy Środkowej, gdzie prognozowane tempo wzrostu konsumpcji będzie wyższe od średniego tempa wzrostu konsumpcji na świecie.
Jeśli chodzi o europejską strukturę zużycia POM w rozbiciu na poszczególne sektory, to przedstawia się ona następująco: motoryzacja 44 proc., wyroby konsumpcyjne 17 proc., zastosowania przemysłowe i konstrukcyjne 17 proc., elektronika i elektrotechnika 11 proc., zastosowania medyczne 6 proc.
Wspomniane już Azoty Tarnów są jedynym producentem POM nie tylko u nas w kraju, ale także w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. Firma dysponuje własną technologią wytwarzania POM. Rynki docelowe dla tarnowskiego POM to z jednej strony Polska, gdzie ZAT co zrozumiałe ma silną pozycję, a z drugiej strony natomiast rynek europejski, skupiający blisko 30 proc. światowego zapotrzebowania na ten produkt.
Warto dodać, że w celu zwiększenia skali operacji w obszarze POM i tym samym zmniejszenia kosztów jednostkowych wytwarzania tego produktu Azoty zakładają podniesienie zdolności produkcyjnych POM do poziomu 45-50 tys. ton w skali roku. Przyczynić się ma do tego budowa nowej wytwórni. Jeśli inwestycja zostanie zrealizowana, to będziemy mieć do czynienia ze znacznym wzrostem możliwości produkcyjnych Azotów. W tej chwili bowiem są one w stanie wytworzyć jedynie ok. 14 tys. ton rocznie.
Równolegle, jako rozwiązanie alternatywne, prowadzone są w Tarnowie rozmowy z potencjalnymi partnerami strategicznymi dotyczące innych sposobów zwiększenia zdolności produkcyjnych POM. Miałoby się to odbyć poprzez objęcie udziałów w utworzonych spółkach w Polsce lub innych państwach. Zakończenie tych inwestycji planowane jest na 2011 r. W tej chwili POM generuje 6 proc. przychodów ZAT. Udziały rynkowe ZAT wynoszą w chwili obecnej na rynku europejskim ok. 4 proc. oraz na rynku światowym zaś ok. 1 proc.
