Jak wynika z szacunków Ministerstwa Środowiska, na ok. 90 tys. firm, które powinny realizować obowiązki związane z regulacjami dotyczącymi opakowań i odpadów opakowaniowych, robi to niewiele ponad 20 tys. - informuje Monitor Unii Europejskiej.Gospodarka odpadami jest jednym z najobszerniejszych zagadnień z zakresu prawodawstwa dotyczącego ochrony środowiska. Pierwsze unijne akty prawne regulujące właściwe postępowanie z odpadami powstały blisko 40 lat temu. Tworząc je odnoszono się do jednej z podstawowych zasad ochrony środowiska, czyli do zasady, że kary płaci ten, kto powoduje zanieczyszczenia. Wieloletnia praktyka pokazuje, że takie rozłożenie odpowiedzialności daje największe wymierne korzyści dla środowiska. Jest tak oczywiście, ale tylko pod warunkiem, że „zanieczyszczający" ma świadomość faktu swojego wpływu na środowisko oraz konsekwencji z tym związanych. W Polsce niestety jest z tym wciąż duży problem.
Mankamenty szczególnie dobrze są widoczne w odniesieniu do polskich przedsiębiorców oraz regulacji dotyczących opakowań i odpadów opakowaniowych. Przepisy prawne obciążają przedsiębiorców wprowadzających na rynek produkty w opakowaniach odpowiedzialnością za te produkty w całym cyklu ich życia. Oznacza to, że przedsiębiorcy muszą również zatroszczyć się o właściwe postępowanie z odpadami, które powstaną z opakowań ich produktów.
Niestety, jak wynika z szacunków Ministerstwa Środowiska, które przedstawił niedawno Monitor Unii Europejskiej, na ok. 90 tys. firm, które powinny realizować te obowiązki, robi to mniej niż 25 proc.
Przepisy regulujące temat opakowań i odpadów opakowaniowych powstały w Polsce w 2001 r. jako transpozycja postanowień Dyrektywy Parlamentu i Rady Europejskiej z 1994 r. w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych. Ich przepisom podlegają jak doskonale wiadomo m.in. wytwórcy produktów w opakowaniach. Firmy są zatem zobowiązane do zapewnienia odzysku i recyklingu określonego procenta odpadów powstałych z opakowań dodawanych do produktów wprowadzanych na polski rynek.
Opakowania, z których przedsiębiorcy powinni się rozliczać obejmują opakowania z tworzyw sztucznych, aluminium, stali, papieru i tektury, szkła gospodarczego oraz drewna. Przepisom ustawy podlegają także opakowania wielomateriałowe.
Jak wiadomo rozliczenie obowiązku odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych następuje zawsze na koniec roku. W przypadku nieosiągnięcia określonych poziomów odzysku i recyklingu przedsiębiorcy są zobowiązani do uiszczenia do właściwego terytorialnie urzędu marszałkowskiego opłaty produktowej. Jest to najbardziej kosztowny sposób realizacji obowiązków. Opłata produktowa ma na celu zachęcenie przedsiębiorców do poszukiwania innych, bardziej ekologicznych sposobów realizacji ustawowych obowiązków.
