Elektroniczny rejestr bazy danych o produktach, opakowaniach oraz o gospodarce odpadami ruszył blisko 2 lata temu. Od stycznia zostanie uruchomiony dodatkowy element systemu - ewidencja i sprawozdawczość. W praktyce większość firm, działających na polskim rynku powinna znaleźć się w systemie BDO przed końcem grudnia. Część przedsiębiorców nadal nie dopełniła tego obowiązku, a sam system i jego działanie również budzą wiele pytań. W niektórych przypadkach koniec ery papierowej ewidencji, może oznaczać również brak możliwości odbioru odpadów.
Czym jest BDO
BDO to elektroniczna baza danych, w której gromadzone są wszystkie informacje o odpadach. W styczniu mają zostać uruchomione jej kolejne moduły: sprawozdawczości i ewidencji. Dzięki nim, pełna ewidencja odpadów od momentu ich wytworzenia i przekazania do transportu, jego śledzenie aż do miejsca przeznaczenia będą się odbywały drogą elektroniczną. Oznacza to, że na każdym etapie gospodarowania odpadami, uprawnione instytucje będą miały dostęp do informacji na temat tego, co się z odpadami dzieje i gdzie się znajdują. Tyle w teorii. A praktyka?
Tu zaczynają się schody. Aby system działał zgodnie z założeniami, wszystkie podmioty wytwarzające odpady, które są zobowiązane do prowadzenia ewidencji, powinny jeszcze przed końcem roku znaleźć się w elektronicznym systemie BDO. Dotyczy to:
- podmiotów wprowadzających opakowania, produkty w opakowaniach, baterie, akumulatory, sprzęt elektryczny i elektroniczny, pojazdy, produkty dla rynku automotive (np. opony, oleje smarowe oraz preparaty smarowe, dodatki, środki zapobiegające zamarzaniu), podmioty pośredniczące, organizacje odzysku, organizacje samorządu gospodarczego,
- podmiotów gospodarujących odpadami (w tym firmy transportujące odpady),
- wytwórców odpadów czyli m.in. zakładów produkcyjnych, sklepów, firm usługowych,
- sprzedawców i pośredników w obrocie odpadami.
- Nadal wielu przedsiębiorców nie dopełniło obowiązku związanego z wpisem do rejestru BDO, choć termin upłynął prawie rok temu. Od stycznia te firmy mogą napotkać liczne problemy związane ze zgłoszeniem odbioru odpadów. Jako firma gospodarująca odpadami będziemy mogli przyjąć odpady tylko od tych firm, które mają numer BDO i wypełniły karty przekazania odpadów w elektronicznym systemie - podkreśla Anna Wójcik-Przybył ze Stena Recycling.
Nowe możliwości systemu BDO
Od stycznia ewidencja odpadów ma być prowadzona w czasie rzeczywistym tj. karta przekazania odpadów musi być wystawiona przed rozpoczęciem transportu odpadów. Wcześniej istniała możliwość wystawiania zbiorczych kart przekazania odpadów np. po zakończeniu miesiąca. System będzie zawierał informacje o dacie i godzinie rozpoczęcia oraz zakończenia transportu odpadów. Znajdzie się w nim także informacja o wadze odpadów, a także numery rejestracyjne pojazdów transportujących odpady. Kierowca przewożący odpady musi mieć ze sobą wygenerowane z BDO potwierdzenie karty. Autorzy nowych przepisów podkreślają, że głównym celem ich stworzenia było umożliwienie szczegółowej kontroli pełnej ścieżki odpadów. Dostęp do danych będzie miała m.in. Inspekcja Ochrony Środowiska, co ma ułatwić kontrolę wszystkich podmiotów zaangażowanych w gospodarowanie odpadami. Nowy system ma także w założeniu ułatwić skuteczną walkę z szarą strefą, np. nielegalne przewożenie odpadów, czy eliminowanie nieuczciwej konkurencji. Wykonywanie analiz, sprawozdawczości, kontroli i monitoringu - to dodatkowe funkcje, dla których nowy system zostanie wprowadzony.
- System BDO pozwoli przedsiębiorcom na prowadzenie elektronicznej ewidencji odpadów oraz potencjalnie ułatwi złożenie sprawozdań rocznych do urzędu - dodaje Anna Wójcik-Przybył
BDO w praktyce
Część firm podkreśla, że do tej pory nie miały zbyt wielu możliwości pełnego zapoznania się z funkcjami nowej wersji BDO. Kilkanaście dni temu Ministerstwo Środowiska udostępniło film instruktażowy, w którym można zobaczyć, jak działają poszczególne moduły, jak generować kartę przekazania odpadów, jak potwierdzić przyjęcie odpadów czy zakończenie ich transportu. Przedsiębiorcy zwracają uwagę na wątpliwości dotyczące zapewnienia łączności internetowej, np. w każdym z transportujących odpady samochodów. Niepewność budzą szczegóły dotyczące wystawiania kart przekazania odpadów w poszczególnych sytuacjach.
O czym warto pamiętać
Jeśli firmy zaangażowane w gospodarowanie odpadami nie dopełniły jeszcze obowiązku rejestracyjnego powinny to zrobić jak najszybciej. W przeciwnym wypadku, może się okazać, że podmiot, który odbiera od nich odpady – od stycznia nie będzie mógł takiej czynności wykonać. Należy upewnić się, że firma widnieje w rejestrze BDO, jeśli nie, wniosek należy złożyć do marszałka województwa. Sprawdzenia wymaga także fakt czy partnerzy biznesowi w zakresie odbioru, transportu i gospodarowania odpadami posiadają numery rejestrowe BDO.
