Wiadomo, które państwa przodują w Europie w dziedzinie gospodarowania odpadami tworzyw sztucznych. Pytanie tylko, dlaczego przodują?Współczynniki recyklingu państw członkowskich uzyskujących najlepsze wyniki w tym zakresie wynoszą ok. 70 proc. Czołówkę stanowią takie państwa, jak Belgia, Dania, Niemcy, Austria, Szwecja oraz Holandia.
Państwa te nie zakopują praktycznie żadnych odpadów, podczas gdy inne wciąż jeszcze składują ponad trzy czwarte swoich odpadów. Liderzy kierują na wysypiska mniej niż 3 proc. odpadów komunalnych, z kolei dziewięć najsłabszych państw UE ponad 75 proc. odpadów komunalnych.
W swoim ostatnim sprawozdaniu Komisja Europejska opisała w jaki sposób państwom członkowskim uzyskującym najlepsze wyniki udało się przekształcić problem związany z odpadami w źródło zasobów.
Miało to być możliwe dzięki połączeniu różnych instrumentów gospodarczych. Za najskuteczniejsze narzędzia wykorzystywania odpadów uznano opłaty i zakazy dotyczące składowania i spalania, wprowadzenie systemów odpowiedzialności producenta oraz systemów opłat proporcjonalnych do ilości wyrzucanych odpadów.
Jeśli poszczególne państwa miałyby więc zrealizować cele określone w planie działania na rzecz zasobooszczędnej Europy, czyli osiągnąć zerowy poziom składowania, zmaksymalizować recykling oraz ograniczyć odzysk energii do odpadów nienadających się do recyclingu, to wtedy zdaniem brukselskich biurokratów powinny zaaplikować wymienione instrumenty gospodarcze.
W sprawozdaniu KE napisano, iż w krajach, gdzie opłaty za składowanie i spalanie lub zakaz składowania i spalania obowiązują, tam wskaźniki składowania i spalania odpadów wyraźnie spadły. Ponadto systemy opłat proporcjonalnych do ilości wyrzucanych odpadów miały okazać się bardzo skuteczne dla zapobiegania wytwarzaniu odpadów oraz zachęcania obywateli do udziału w selektywnej zbiórce. Z kolei systemy odpowiedzialności producentów umożliwiały gromadzenie i redystrybucję funduszy koniecznych do poprawy selektywnej zbiórki i recyklingu odpadów.
Ponieważ jednak wydajność i przejrzystość znacznie się różnią w poszczególnych państwach członkowskich oraz w zależności od źródeł odpadów, tak więc systemy te wymagają zdaniem unijnych decydentów skrupulatnego planowania i monitorowania.
