Tworzywa biodegradowalne zaczynają zdobywać coraz większą rynkową popularność. Choć w tej chwili są jeszcze w dużej mierze melodią przyszłości, to jednak warto się im bliżej przyjrzeć.- Zgodnie z wymaganiami ochrony środowiska odpady opakowaniowe (opakowania poużytkowe) powinny być przydatne do odzysku energii lub recyklingu materiałowego, chemicznego lub organicznego. Chodzi tu o kompostowanie lub obróbkę beztlenową. Problemy techniczne i ekonomiczne związane z recyklingiem materiałowym i chemicznym odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych sprawiły, że zaczęto poszukiwać nowych materiałów, które można poddać recyklingowi organicznemu – przekonuje w swoich opracowaniach dr Hanna Żakowska z Centralnego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Opakowań.
Poszukiwania poszły w kierunku uzyskania polimerów ulegających biodegradacji. Takie polimery mogłyby zastąpić tradycyjne tworzywa sztuczne. Prace w tym zakresie koncentrowały się głównie na opracowaniu technologii wytwarzania polimerów biodegradowalnych, przydatnych do kompostowania, a szczególnie polimerów opierających się na surowcach naturalnych odnawialnych (np. skrobia, celuloza, białka). Sam termin polimerów biodegradowalnych odnosi się do związków wielkocząsteczkowych, które ulegają degradacji i są poddawane destrukcyjnemu metabolizmowi do dwutlenku węgla i wody przez mikroorganizmy w warunkach naturalnych.
Wyniki badań przeprowadzonych przez firmę konsultingową PIRA wskazują na to, że roczny wskaźnik wzrostu wykorzystania tworzyw biodegradowalnych na świecie osiągnie wartość około 22 proc. - z 43 tys. ton zużytych do produkcji opakowań w 2006 r. do 116 tys. ton już w 2011 r.
Szacuje się, że ponad połowa światowej produkcji tworzyw sztucznych jest stosowana do wytwarzania opakowań jednorazowego użytku. Zmiana stylu życia konsumentów oraz wzrastające zapotrzebowanie na artykuły wygodne w użytkowaniu są bardzo silnymi bodźcami do opracowywania nowych rozwiązań w dziedzinie opakowań. W medycynie polimery resorbowalne stosowane są jako nici chirurgiczne lub implanty czasowe, które po spełnieniu swojej funkcji ulegają rozkładowi do nietoksycznych związków usuwanych z organizmu. W przemyśle tekstylnym tworzywa biodegradowalne wykorzystuje się do produkcji bielizny, odzieży wierzchniej, wypełnień kołder i poduszek, tekstyliów sanitarnych i medycznych jednorazowego użytku, a także wyrobów technicznych, czyli włóknin rolniczych, sieci rybackich i lin.
Innowacje na polu tworzyw sztucznych, tak jak w każdej innej dziedzinie, powinny być zgodne z ideą zrównoważonego rozwoju. Biodegradowalne tworzywa sztuczne spełniają ten warunek. Obecnie najpopularniejsze tworzywa tego typu powstają z liniowego alifatycznego poliestru - poli(kwasu mlekowego) (PLA). Surowcem wyjściowym do jego produkcji jest skrobia (np. z ziaren zbóż, głównie kukurydzy) lub sacharoza (z buraków cukrowych). Cukry te fermentowane są do kwasu L-mlekowego, który przekształcany jest w monomery - laktydy, one z kolei poddawane są polimeryzacji do polilaktydu (PLA), a cały proces trwa kilka godzin.
Z PLA można formować biodegradowalne powłoki, błony czy opakowania o dowolnych kształtach.
