Przegląd wybranych opakowaniowych polimerów biodegradowalnych

W najbardziej rozwiniętych krajach wytwarzane są już polimery biodegradowalne nowej generacji, które wykorzystuje się do produkcji opakowań. Materiały te są atrakcyjne z ekologicznego punktu widzenia, a w niedalekiej przyszłości mogą stać się opłacalne również z powodów ściśle ekonomicznych. Rozwój produkcji materiałów i opakowań biodegradowalnych, przydatnych do kompostowania, jest też ściśle związany z wprowadzanymi w wielu państwach przepisami dotyczącymi gospodarki odpadami opakowaniowymi oraz obowiązkowymi poziomami odzysku i recyklingu takich odpadów.

Dla przykładu w USA i kilku krajach zachodniej Europy biodegradowalne polimery powstają na skalę przemysłową i znalazły zastosowanie głównie w branży opakowaniowej, medycynie i przemyśle kosmetycznym. Warto wiedzieć - i jest to sporą zaletą tego typu produktów - że te produkty bazujące na naturalnych polisacharydach, szczególnie skrobi, mogą być wytwarzane na dużą skalę i to przy małych kosztach.

Do polimerów, z których produkowane są biodegradowalne materiały opakowaniowe a także uzyskały one certyfikaty przydatności do kompostowania zgodnie z normą DIN 54900 należą m.in. Ecoflex firmy BASF, BAK firmy Bayer, Bioplast firmy Biotec, Eco PLA firmy Cargill Dow Polymers, LACEA firmy Mitsui Chemicals Europe, Biopol firmy Monsanto Europe oraz Mater-Bi firmy Novamont. Niemal osobną kategorią jest polimer NatureWorks, a to z tego względu, że jego udział w światowym rynku to ok. 43 proc. Od niego też warto zacząć omówienie poszczególnych produktów.

Polimer NatureWorks PLA jest stosowany w produkcji opakowań foliowych i sztywnych przeznaczonych do pakowania produktów spożywczych m.in. pudełka na wyroby cukiernicze, czy też butelki do wody, soków i mleka. Jest to biodegradowalne tworzywo wytwarzane z naturalnych surowców odnawialnych, o dużym połysku i przeźroczystości, posiadające właściwości barierowe w stosunku do gazów, zgrzewalne w szerokim zakresie temperatur, z pamięcią skrętu, odporna na tłuszcze i oleje, nadające się do pakowania produktów mlecznych, słodyczy i tzw. fast-food. Technologia produkcji NatureWorks pozwala na tworzenie naturalnych cukrów. Węgiel oraz inne składniki wykorzystuje się do otrzymania polilaktydu (PLA) w prostej reakcji fermentacji i rozkładu. Gdy zaś konsument pozbędzie się naczynia wykonanego z NatureWorks PLA, ulegnie ono rozkładowi na wodę, dwutlenek węgla oraz inne resztki organiczne.

Drugie w kolejności tworzywo Mater-Bi produkowane jest w formie granulatu. Stosowane jest jako materiał opakowaniowy do produkcji folii, a także do pakowania suchych produktów spożywczych, termoformowanych tacek i pojemników, do spienionych wyprasek i spienionego materiału wypełniającego wolne przestrzenie w opakowaniach transportowych. Tworzywo to dużą popularnością cieszy się w Niemczech, Włoszech, Norwegii, Austrii i Szwajcarii, gdzie jest wykorzystywane przy produkcji worków na odpady biodegradowalne, przeznaczone do kompostowania.