Przepisy dotyczące gospodarki o obiegu zamkniętym

Odpadów z tworzyw sztucznych jest coraz więcej, jednocześnie rynek recyklatów PET jest praktycznie wymieciony. Co się dzieje? Jak rządy państw radzą sobie z tą sytuacją? Poznaj przepisy dotyczące opakowań z tworzyw sztucznych i ich recyklingu.

„Nasza planeta tonie w plastiku” - głosi program środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych UNEP. Wszyscy znamy obrazy piętrzących się stosów plastikowych odpadów lub plastikowych śmieci w oceanie. Według OECD świat produkuje obecnie około 460 milionów ton plastiku rocznie. 20 lat temu było to o połowę mniej, a za niespełna 20 lat eksperci spodziewają się około 800 milionów ton. 40 procent tej ilości stanowią opakowania.

A przy tym wysokiej jakości tworzywa sztuczne mogą być skutecznie zagospodarowywane w obiegu zamkniętym. Zaawansowanym rozwiązaniem jest na przykład cykl „od butelki do butelki”, w którym butelki PET są poddawane recyklingowi i przetwarzane na butelki rPET. Miliardy butelek PET, które co roku lądują na wysypiskach śmieci na całym świecie, stanowiłyby ogromne źródło surowców. Firma Krones oferuje producentom napojów rozwiązania do rozlewania napojów między innymi w butelki PET, a zarazem jest zaangażowana w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju, dlatego ważnymi kwestiami są unikanie, redukcja, recykling i obieg zamknięty tworzyw sztucznych. W ramach European Circular Economy Stakeholder Platform firma Krones zobowiązała się do realizacji celów jakościowych obejmujących różne aspekty cyklu pakowania.

Rynki gospodarki o obiegu zamkniętym tworzyw sztucznych nie działają jeszcze zbyt sprawnie, a materiały pochodzące z recyklingu stanowią mniej niż 10% światowej produkcji. Jeszcze do niedawna wiele krajów eksportowało duże ilości odpadów z tworzyw sztucznych, głównie do Azji. Ale odkąd Chiny w 2018 r. nałożyły surowe ograniczenia importowe, a inne kraje poszły w ich ślady, problem plastiku zmaterializował się tuż przed naszymi drzwiami. Rządy próbują teraz powstrzymać tę falę za pomocą regulacji prawnych. Mają do dyspozycji cały zestaw narzędzi w postaci podatków, subwencji, ograniczeń, atestów materiałowych i wiążących standardów ekoprojektu. Mogą na przykład:

• Wprowadzić rozszerzoną odpowiedzialność producenta oraz opłaty za tworzywa sztuczne nienadające się do recyklingu lub odpady z tworzyw sztucznych. Jednym z przykładów jest system dualny w Niemczech.
• Wprowadzić zakaz używania niektórych produktów z plastiku.
• Zwiększyć wskaźniki recyklingu poprzez
• • obowiązujące wskaźniki zbiórki
  • wprowadzenie systemów kaucyjnych

Przykład z Niemiec: 98% butelek obłożonych kaucją trafia do punktów zbiórki, a 45% zebranych butelek PET jest ponownie przetwarzanych na pojemniki PET.

• Promowanie rynków produktów pochodzących z recyklingu poprzez obowiązujące wskaźniki zawartości recyklatu w wytwarzanych materiałach.
• Zmniejszenie ilości plastiku poprzez wprowadzenie obowiązkowych wskaźników opakowań wielokrotnego użytku.

„Krones ma technologie dla wszystkich tych metod” - mówi Manuel Grund, który w dziale marketingu jest odpowiedzialny za kwestie recyklingu i zrównoważonego rozwoju i monitoruje trendy na rynku. „Obsługujemy butelki PET wielokrotnego i jednorazowego użytku, a także rPET, mamy maszyny do recyklingu różnych tworzyw sztucznych, nie tylko PET, a także oferujemy LitePac Top, czyli opakowania dodatkowe bez plastiku.” Jednak wiele firm stoi w obliczu poważnych zmian związanych z planowanymi lub wdrożonymi już wymogami prawnymi, mówi i podaje jeden przykład: „Niektóre z planów legislacyjnych mają bardzo ambitne cele dotyczące wskaźników zbiórki i recyklingu. Jednak często kraje nie mają prawie żadnej infrastruktury do systemów kaucyjnych, a sklepy muszą najpierw stworzyć logistykę odbioru.”