Folia PVB
Nas jednak interesuje folia PVB (poliwinylobutyral), czyli odpad tworzywa polimerowego, która w większości przypadków gromadzona jest na wysypiskach, co powoduje duże obciążenie środowiska naturalnego. Czy ktoś się kiedyś zastanawiał co się dzieje z folią, która znajduje się między szybami?
Aktualnie wykorzystanie szkła laminowanego znacząco rośnie w przemyśle samochodowym i budowlanym. Tylko co z nim później się dzieje, a konkretnie, co dzieje z folią która zlepia warstwy szkła? Jest na nią jakiś sposób?
Trzeba przyznać, iż folia PVB to zmora recyklerów szkła samochodowego. Proces odzysku szkła z szyb klejonych jest nieco bardziej skomplikowany i składa się z wielu etapów o których rozpisywać się nie będę a chętnych odsyłam do literatury. Ogólnie można rzec, iż PVB używany jest w produkcji przednich szyb samochodowych jako klej do łączenia poszczególnych warstw. Zużyte, uszkodzone szyby zawierają cienką warstwę PVB, która nieodzyskana stanowi obciążenie dla środowiska.
Szkło laminowane stanowi ok. 3% całkowitego materiału w standardowych pojazdach osobowych, a każda przednia szyba zawiera około 1 kg samej folii PVB. Po przeanalizowaniu składu samochodowej szyby laminowanej, okazuje się, że składa się ona w 25% z PVB i w 75% ze szkła. Na całym świecie 65% używanej folii PVB znajduje swoje zastosowanie w produkcji szyb samochodowych, przez co w ciągu ostatnich kilku lat rynek PVB gwałtownie się rozwinął.
W obliczu powyższych liczb i statystyk możemy wyobrazić sobie, z jakimi ilościami materiałów mamy do czynienia w procesie utylizacji pojazdów mechanicznych. A chyba każdy zdaje sobie sprawę iż najprostszą i niestety najczęściej stosowaną w większości krajów metodą zagospodarowania odpadów jest ich składowanie. Jednak należy pamiętać, że jest to metoda najmniej ekonomiczna, wymaga dużych obszarów składowania, a naturalny proces rozkładu polimerów jest długotrwały, dlatego też najkorzystniejszy jest recykling. Ten sposób został narzucony nie tylko poprzez uwarunkowania ekonomiczne, ekologiczne, ale i obowiązujące przepisy prawne. Więc składowanie jest niewątpliwie najgorszym sposobem unieszkodliwiania odpadów, zarówno z ekonomicznego i ekologicznego punktu widzenia.
W tym przypadku istotne jest prowadzenie prac naukowo-badawczych ukierunkowanych na rozwój technologii recyklingu i badań materiałowych, w celu wskazania nowych aplikacji.
Badacze z różnych dziedzin przemysłu na dzień dzisiejszy borykają się ze skuteczną metodą oczyszczenia takiej folii z małych fragmentów szkła, przez które to istnieje problem ponownego zagospodarowania folii. Do rozdzielenia składników możliwe jest wykorzystanie różnic we własnościach materiałów (szkło i termoplast PVB) gęstości, rozszerzalności termicznej, przewodnictwie cieplnym i wytrzymałości mechanicznej. Tylko żeby to było takie proste w praktyce...
Co jeszcze warto wiedzieć o PVB?
Tworzywo to charakteryzuje się doskonałą przeźroczystością, wysoką wartością maksymalnego wydłużenia względnego (250%), wytrzymałością na rozerwanie przekraczającą 20 MPa, przy tym odpornością zarówno na promieniowanie ultrafioletowe jak i temperaturę. Folia taka w szybie spełnia funkcje ochronne, poprzez rozproszenie siły uderzenia na powierzchni szyby zwiększając w ten sposób odporność szkła na uderzenia. A pod wpływem silnego uderzenia szkło pęka i jego fragmenty przylegają właśnie do tej międzywarstwy dzięki czemu kierowca i pasażerowie są chronieni. Dodatkowo ta lepkosprężysta warstwa pośrednia folii ulega odkształceniu plastycznemu i pochłania energię przenoszoną przez uderzający obiekt.
Prognozy na przyszłość
W literaturze można znaleźć wiele pomysłów na zagospodarowanie folii? Można otrzymać z niej regranulat PVB i proszek - oba o czystości 99%. Autorzy zapewniają, że formowanie regranulatu PVB następuję w procesie wytłaczania a jego chłodzenie odbywa się w strumieniu zimnych par gazów ochronnych, natomiast formowanie proszku PVB zachodzi w procesie pulweryzacji i odbywa się w młynie kriogenicznym. Wszystkie zastosowane w instalacji operacje jednostkowe zachowują oryginalny skład i własności tworzywa PVB - zabezpieczają przed utlenieniem i degradacją termiczną jak i nie dopuszczają do migracji plastyfikatorów, nie zmieniając przy tym koloru i przeźroczystości tworzywa.
