Branża opakowań jest silnie powiązana z ogólnym stanem gospodarki, gdyż świadczy niejako rolę usługową dla pakowanych produktów. W tej chwili mamy do czynienia ze spowolnieniem gospodarczym, które najprawdopodobniej będziemy obserwować jeszcze przynajmniej przez kilka miesięcy. Wg analityków bazowy scenariusz makroekonomiczny zakładał odbicie gospodarcze już w drugiej połowie roku. Póki co nie ma danych które by potwierdzały że takie wyraźne odbicie już jest, wyniku handlu detalicznego są wciąż słabe, przemysł też nie bije rekordów. Natomiast stopniowo i systematycznie poprawiają się ogólne wskaźniki koniunktury, konsumenci coraz lepiej oceniają swoją sytuację finansową, powoli rośnie optymizm. Obecne założenia makro są takie, że w trzecim kwartale 2023 będziemy jeszcze obserwować taką przygaszoną aktywność gospodarczą na poziomie zbliżonym do zeszłego roku, natomiast już czwarty kwartał i następny rok powinny upłynąć pod znakiem wyraźnego ożywienia.
Pewnym elementem stabilizującym sytuację opakowań w gospodarce jest również fakt, że jej głównym odbiorcą (ok. 65%) jest branża spożywcza. Ważne miejsce zajmują także kosmetyki, chemia gospodarcza i farmacja, czyli produkty niezbędne dla społeczeństwa. Są to towary, które w gorszej sytuacji finansowej można oczywiście trochę ograniczyć, ale nie da się ich całkowicie wyeliminować czy odłożyć zakupu na później. Wszystkie te produkty wymagają opakowań. W kolejnych latach oczekujemy zatem dalszego trendu wzrostowego branży, chociaż dynamika nie będzie już tak imponująca. Wiele zależy od dalszego rozwoju sytuacji gospodarczej w Polsce i Europie.
Czego zatem możemy spodziewać się w przyszłości?
W najbliższej przyszłości głównym bodźcem do zmian będzie zapewne szeroko pojęta ekologia, i to zarówno w wymiarze legislacyjnym, jak i oczekiwań społecznych. Unia Europejska zobowiązała swoje kraje członkowskie do wprowadzenia konkretnych regulacji m.in. SUP czy ROP. Po długim czasie ustawa dotycząca SUP została wreszcie zatwierdzona i w dniu 24 maja br. weszła w życie. W dniu 6 czerwca 2023 r. Rada Ministrów przyjęła także projekt ustawy wdrażającej w Polsce system kaucyjny, a dalsze prace nad tym dokumentem już trwają. Mimo zwłoki legislacyjnej, firmy opakowaniowe (zwłaszcza producenci opakowań z tworzyw sztucznych) w dużej mierze już rozpoczęły weryfikację swojej oferty pod tym kątem.
Z rozmów z przedsiębiorcami wynika, że jednym z powodów jest dostosowywanie opakowań do wymagań rynku europejskiego, gdzie w wielu krajach dyrektywa została w pełni lub częściowo wdrożona.
Niezależnie od legislacji, istotny jest także trend ekologiczny wśród społeczeństwa. Konsumenci oczekują lub wyżej oceniają produkty w opakowaniach przyjaznych środowisku i rynek się do tego dostosowuje, m.in. poprzez zmniejszanie masy opakowań, projektowanie opakowań łatwiejszych do recyklingu, zamianę opakowań wielomateriałowych na te wykonane z monomateriałów, projektowanie w zgodzie z wymaganiami GOZ, zwiększenie zawartości recyklatu (do czego już niedługo będziemy zobowiązani przepisami unijnymi) oraz szukanie alternatywnych rozwiązań.
Jednym z niezwykle innowacyjnych obszarów jest już teraz, i będzie w przyszłości, rozwój nowych materiałów opakowaniowych, poprawianie ich parametrów poprzez modyfikację lub nanoszenie powłok o określonych właściwościach, poszukiwanie rozwiązań dopasowanych do nowych produktów. Bardzo ważne miejsce będą zajmowały biotworzywa, jako alternatywa dla tradycyjnych ropopochodnych tworzyw sztucznych, ze szczególnym uwzględnieniem materiałów kompostowalnych.
Opakowania odpowiadając na potrzeby konsumentów będą także musiały reagować na zmieniające się społeczeństwo, ich oczekiwania, preferencje i wymagania. Przewidujemy dalszy rozwój opakowań aktywnych i inteligentnych, dostosowanie do nowych form sprzedaży czy personalizację. Pożądane będą wszelkie rozwiązania materiałowe i technologiczne, zapewniające łatwość i wygodę użytkowania, bezpieczeństwo produktu i konsumenta oraz dostęp do informacji o pakowanym wyrobie i jego producencie.
