Konfederacja pracodawców Lewiatan ze zrozumieniem przyjęła wprowadzenie w kraju stanu zagrożenia epidemicznego, ponieważ obecna sytuacja jest wyjątkowa i wymaga podejmowania bardzo trudnych decyzji. Wstrzymanie działalności wielu firm spowodowane wprowadzeniem stanu zagrożenia epidemiologicznego w Polsce, oznaczać będzie jednak poważne straty, a w wielu przypadkach utratę płynności finansowej i problem z dalszym funkcjonowaniem.
Brak sprzedaży i przychodów, przy jednoczesnej konieczności zapewnienia wypłat wynagrodzeń pracowników, ponoszenia kosztów stałych działalności, tj. koszty najmu lub dzierżawy lokalu, opłaty za energię, ochronę, podatki i składki ZUS, oznacza dla przedsiębiorców, którzy nie posiadają zgromadzonej gotówki konieczność zadłużenia przedsiębiorstwa i walkę o przetrwanie.
Konfederacja pracodawców przekazała rządowi kilkadziesiąt rekomendacji do pakietu osłonowego chroniącego firmy przed skutkami pandemii. Rekomendacje powstały we współpracy z kilkuset firmami i zostały przekazane dziś rano na ręce minister Jadwigi Emilewicz.
Wśród postulatów są m. in. zawieszenie płatności składek na ZUS, dofinansowanie wynagrodzeń w czasie przestoju lub skróconego wymiaru czasu pracy, wyłączenie obowiązku wypłaty wynagrodzenia i przyznanie zasiłku chorobowego, czy zapewnienie firmom szybkiego dostępu do finansowania na preferencyjnych warunkach.
Lewiatan proponuje następujące działania osłonowe i wspierające dla firm w okresie kryzysu wywołanego epidemią COVID-19:
Wsparcie w sytuacji zawieszenia działalności zakładu pracy
Powinna istnieć możliwość wprowadzenia przestoju ekonomicznego lub obniżenia zmniejszenia wysokości wypłacanego wynagrodzenia pracownikom, ale płaca nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Koszty wynagrodzenia za czas zawieszenia działalności zakładu pracy ponoszą pracodawca oraz Skarb Państwa w równych częściach. Skarb Państwa pokrywa zobowiązania w zakresie ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych.
Dofinansowanie wynagrodzeń w czasie przestoju ekonomicznego lub obniżenie wymiaru czasu pracy
W sytuacji nadzwyczajnego spadku obrotów (również spodziewanego spadku obrotów, udokumentowanego na podstawie zerwanych kontraktów, spadku zamówień) powinno się umożliwić wprowadzenie przestoju ekonomicznego lub obniżenia wymiaru czasu pracy. Dobrą podstawą do przygotowania skutecznych instrumentów w tym zakresie jest ustawa z 11 października 2013 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy. Dają one możliwość obniżenia wynagrodzenia do co najmniej minimalnego i zapewniają dofinansowanie wynagrodzeń i składek ZUS. Należy jednak dostosować te przepis do obecnej sytuacji, skracając wymagany okres badania spadku obrotów i odchodząc od obowiązku wprowadzenia rozwiązań w układzie zbiorowym lub porozumieniu ze związkami zawodowymi, co może znacząco wydłużyć okres reakcji na sytuację kryzysową. Należy ograniczyć się do konsultacji ze związkami zawodowymi i informowania właściwych organów.
Wyłączenie obowiązku wypłaty wynagrodzenia i przyznanie zasiłku chorobowego
W przypadku niezdolności do pracy (w wyniku wydania decyzji przez właściwe organy) pracodawca nie powinien być zobowiązany do wypłaty wynagrodzenia. W takim przypadku pracownikowi powinien należeć się zasiłek chorobowy od pierwszego dnia.
Zniesienie odpowiedzialności za niewykonanie umowy, rekompensata za szkodę powstałą w wyniku działania władz publicznych
Należy wprowadzić szczególne przepisy, które zwolnią przedsiębiorców z odpowiedzialności za niewykonanie umowy oraz niewywiązywanie się ze zobowiązań umownych ze względu na działania władz publicznych. Ponadto przedsiębiorcom, którzy ponieśli stratę powstałą w wyniku działania władz publicznych powinno przysługiwać odszkodowanie adekwatne do poniesionych strat
Zawieszenie płatności składek na ZUS
Dla mikro i małych firm, poważnym, comiesięcznym obciążeniem jest odprowadzenie składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. W związku z zaistniałą sytuacją, wielu najmniejszych przedsiębiorców nie osiągnie dochodów pozwalających na zapłatę składek, w szczególności mali restauratorzy, handlowcy, często artyści. W tej sytuacji trzeba zawiesić płatność składek na ZUS.
Zawieszenie wszystkich terminów procesowych
Konieczne są regulacje w zakresie zawieszenia terminów procesowych przewidzianych m.in. w ustawach Ordynacja podatkowa, Kodeks Postępowania Administracyjnego, Kodeks Postępowania Cywilnego i innych, jak np. termin do złożenia odwołania, do zapoznania się z aktami.
Odstąpienie od stosowania sankcji przewidzianych w kodeksie karnym-skarbowym
Postulujemy odstąpienie od stosowania przepisów kodeksu karnego-skarbowego, w każdej sytuacji, w której - ze względu na ograniczenia związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa w czasie obowiązywania stanu epidemicznego - nie zostały prawidłowo lub na czas wypełnione obowiązki podatkowe.
Zawieszenie stosowania przepisów o zatorach płatniczych
Apelujemy o czasowe zawieszenie stosowania przepisów ustawy 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych.
Uchylenie obowiązku osiągnięcia minimalnej rentowności podatkowej przez podatkowe grupy kapitałowe (PGK)
Postulujemy, by dla już istniejących PGK w roku 2020 został zawieszony i nie obowiązywał warunek uzyskania 2% rentowności podatkowej (zawieszenie stosowania art. 1a ust. 2 pkt 4 ustawy o CIT), tak by w konsekwencji PGK nie spełniające tego warunku w 2020 r. nie zostały rozwiązane i zmuszone do poniesienia dodatkowych kosztów związanych z funkcjonowaniem jako indywidualny podatnik po rozwiązaniu PGK.
Wstrzymanie poboru i niewprowadzanie nowych podatków sankcyjnych
Priorytetem powinno być zawieszenie stosowania przepisów o podatku minimalnym z tytułu własności środka trwałego oddanego w najem lub dzierżawę. Należy zrezygnować z wprowadzenia podatku od cukru oraz podatku od sprzedaży detalicznej, które wg. planów Rządu mają wejść w życie od 1 lipca 2020 r.
