A poza tym co jeszcze w branży przetwórców?
Unijna ustawa Single Use Plastics i debata publiczna
Polska wprowadziła w życie przepisy dyrektywy UE dotyczącej ograniczenia stosowania niektórych jednorazowych opakowań plastikowych. Dyrektywa Single Use Plastics wprowadza obowiązek trwałego przytwierdzania nakrętek do butelek plastikowych. Ta zmiana ma chronić środowisko przed dodatkowymi zanieczyszczeniami, których ilość tym prostym sposobem udało się skutecznie ograniczyć. Ta dyrektywa jest odpowiedzią na realny problem - w przeprowadzonym rankingu odpadów porzuconych na plażach UE plastikowe nakrętki zajęły wysokie, bo aż 4. miejsce.
Kolejnym ograniczeniem są wprowadzane ograniczenia dotyczące stosowania opakowań z polistyrenu spienianego, zwłaszcza tych przeznaczonych do pakowania żywności na wynos. Luźne granulki polistyrenowe, łatwo oddzielające się od opakowania, stanowią poważne zagrożenie dla środowiska, przedostając się do gleby, wód i organizmów żywych. Ich rozkład trwa wiele lat, a drobne cząsteczki, które znajdą się w przyrodzie mogą powodować poważne szkody w ekosystemach. Unia rozpoznała ten problem i w efekcie wprowadzono zakaz tego typu jednorazowych pudełek.
Niemniej jednak chaos w świecie handlu, gdzie próbuje się opodatkować wszystkie opakowania jednorazowe z tworzywa, jest znaczny. Chodzi między innymi o pojemniki, które stosuje się do serwowania produktów porcjowanych na miejscu. Przykładowo można spotkać się z opłatą na opakowanie, w którym podaje się… smalec. Trudno jednoznacznie stwierdzić, czy produkt taki powinien być klasyfikowany jako przeznaczony do bezpośredniego spożycia z opakowania w lokalu lub poza nim w przestrzeni publicznej. W związku z licznymi wątpliwościami i apelami przedsiębiorców, Ministerstwo Klimatu i Środowiska opublikowało szczegółowe wyjaśnienia i odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania w kwestii opodatkowań opakowań.
System depozytowy i nowo projektowane przepisy dotyczące opakowań
W przestrzeni publicznej ciągle słyszymy pytania, po co nam system kaucyjny, skoro możemy zbierać opakowania w systemie gminnym? Czy nie wystarczy recykling do żółtych worków?
Głównym wyzwaniem w osiągnięciu pełnej szczelności obiegu opakowań po napojach są nawyki konsumentów związane z miejscem spożywania napojów. Jak pokazują statystyki około 40% z nich spożywamy poza domem, co utrudnia zbiórkę czystych opakowań, prowadzi do ich mieszania się z innymi odpadami lub, w najgorszym przypadku, zaśmiecania nimi natury i ulic. To tylko jeden z wielu problemów, którym stara się zaradzić system depozytowy. Ministerstwo zapowiedziało nowelizację obecnych przepisów, aby usprawnić funkcjonowanie tego mechanizmu, jednak główne założenia pozostaną bez zmian.
Nowe przepisy tzw. PPWR dotyczące opakowań i odpadów opakowaniowych są na etapie końcowym. PZPTS przygotował analizę dotyczącą statusu rozmów trójstronnych w sprawie PPWR. W opracowanej analizie skupiliśmy się na kluczowych aspektach dotyczących rynku wewnętrznego, takich jak przepisy zapobiegające jego fragmentacji, wyjątki od zakazów dla określonych materiałów oraz cele redukcyjne i recykling. Dokument został przesłany do Ambasadora RP przy UE oraz MKiŚ.
Wysłaliśmy również pismo do attaché ds. Środowiska przy UE, Aleksandra Zielińskiego, odnosząc się ze sprzeciwem do propozycji Rady i Parlamentu UE. Dotyczyła ona wyłączenia opakowań zawierających plastik w ilości mniejszej niż 5% z limitów zawartości materiałów pochodzących z recyklingu.
Kolejna niespodziewana zmiana w projekcie przepisów PPWR, która pojawiła się pod koniec lutego, to objęcie opakowań transportowych limitem ponownego użycia na poziomie 100%, podczas kiedy KE w swoim projekcie proponowała limit poziomu 10%. Takie obostrzenie wzbudziło niepokój nie tylko w PZPTS - szereg organizacji krajowych i europejskich wysłało protest do komisji i parlamentu europejskiego wskazując na brak lepszej opcji środowiskowej oraz dostępności alternatywnych rozwiązań. Taka regulacja skutkowałaby ogromnymi dodatkowymi kosztami nie tylko dla przetwórców, ale także producentów wyrobów, sektora logistycznego i handlowego.
