Rola i znaczenie opakowań w pakowaniu, przechowywaniu i dystrybucji mleka

Straty witamin A i zakres oksydacji tłuszczu mleka w tych opakowaniach był najniższy w porównaniu ze zmianami w próbkach mleka z innych opakowań. Do przechowywania mleka dobrej jakości mogą być stosowane butelki PET oklejane folią, co ogranicza dostęp światła do mleka. Ten rodzaj butelek pokrytych zadrukowaną folią z napisami i rysunkami wykonanymi farbami pochłaniającymi światło może być szczególnie atrakcyjny dla dzieci i młodzieży zwiększając tym samym spożycie mleka.

Przydatność opakowań z PET i polietylenu wysokiej gęstości (HDPE) oceniali też inni naukowcy.

Mleko pakowano do następujących opakowań: trzywarstwowa, barwiona butelka z HDPE(HDEP.+2%TiO2/ HDPE+4% czerni węglowej/; HDEP.+2%TiO2) o grubości 550-600 mikronów jednowarstwowa barwiona butelka z HDPE (HDPE +2%TiO2) 550 - 600 mikronów; bezbarwna butelka PET grubości 300-350 mikronów; barwiona butelka PET(PET + 2% TiO2) 300-350 mikronów; karton laminowany.

Próbki kontrolne pakowano w kartony laminowane polietylenem. W tak pakowanym i przechowywanym chłodniczo pasteryzowanym mleku oznaczano m.in. przepuszczalność tlenu, oksydację tłuszczu, awartość witaminy A. Wszystkie badane materiały opakowaniowe charakteryzowały się dobrą barierowością dla tlenu i zapewniały dostateczną ochronę przed oksydacją lipidów (tab. 2)

Wskaźnik przepuszczalności tlenu materiałów opakowaniowych

Opakowania wyprodukowane z barwionego (2%TiO2) HDPE o grubości ścianki 550-600 mikronów efektywnie chroniły witaminę A i ryboflawinę w mleku. Barwione butelki PET o grubości ścianki 300-350 mikronów zapewniały tylko częściową ochronę witaminy A oraz ryboflawiny, podczas gdy przezroczyste butelki PET nie stwarzały istotnej ochrony dla obu witamin (tab.3 i tab.4).

Zmiany zawartości witaminy A w pasteryzowanym mleku pełnym pakowanym w różnorodne opakowania podczas przechowywania w 4 st. C.

Zawartość ryboflawiny w pasteryzowanym mleku pełnym pakowanym w różnorodne opakowania podczas przechowywania w 4 st. C.

Popularne do niedawna opakowania mleka spożywczego pasteryzowanego w formie woreczków i butelek z przezroczystego polietylenu małej gęstości charakteryzują się dużą przepuszczalnością tlenu. Z tego względu zastępowane są przez droższe lecz bardziej barierowe tworzywa jak np. polietylen wysokiej gęstości. Konkurencyjne w stosunku do tych ostatnich mogą być barwione jedno lub wielowarstwowe butelki HDPE o dużo mniejszej grubości ścianek aniżeli np. butelki PET.

Badania Vassili (nazwisko naukowca – przyp. red.) dotyczyły oceny chemicznej, mikrobiologicznej i sensorycznej stabilności mleka pełnego opakowanego w różne opakowania z polietylenu i poddane przechowywaniu w warunkach zbliżonych do panujących na rynku tego produktu. Wykorzystane w badaniach opakowania to woreczki z przezroczystego jak i barwionego TiO2 oraz czernią węglową LDPE. Próbki kontrolne pakowano w tradycyjne wielowarstwowe kartony. Mleko w opakowaniach poddawano przez siedem dni w temp. 4 st. C działaniu światła o mocy około 825 lux emitowanego przez świetlówki (tzw. ”światło zimne”).

Wyniki analiz wykazały, że w badanym okresie zmiany fizykochemiczne, mikrobiologiczne i sensoryczne mleka we wszystkich opakowaniach były niewielkie i zbliżone do siebie. Istotne zmiany i różnice pomiędzy mlekiem z różnych opakowań stwierdzono jedynie w odniesieniu do witaminy A i ryboflawiny. Zarówno w jednowarstwowych opakowaniach przezroczystych jak i w przezroczystych wielowarstwowych koekstrudatach stopień degradacji witaminy A wynosił od 51 do 73 proc. a ryboflawiny od 34 do 45 proc. W opakowaniach barwionych (TiO2 i czernią węglową) straty zawartości wymienionych witamin były znacznie niższe i wynosiły odpowiednio od 15 do 18 proc. i 19 do 21 proc. W próbkach kontrolnych straty witaminy A i ryboflawiny wynosiły kolejno 15 i 19 proc.

Stwierdzono, że zarówno światło jak i tlen wpływają na destrukcje witamin. Nawet barierowe materiały takie jak koekstrudat LDPE/PA/LDPE oraz polietylen nieprzezroczysty (z dodatkiem TiO2) nie chroniły mleka przed utratą witamin. Autorzy uważają, że opakowania z koekstrudatów barwione TiO2 lub czernią węglową o grubości ścianek nie mniejszej aniżeli 110 mm mogą być drobnymi i tanimi opakowaniami dla mleka pasteryzowanego.